Năm 2006 Tôi soạn quyển CÔNG THỨC DÂN CHỦ CAO ĐÀI GIÁO có đăng trên trang web chonphapcaodai.net, Nay xin đăng lại theo đề nghị bạn đọc. Hội Thánh chưa kiểm duyệt, khi đọc xin cẩn thận. Dương Xuân Lương (N.O.P)
VỊ TRÍ TOÀ THÁNH HIỆN NAY
ĐƯỢC CHỌN NHƯ THẾ NÀO?
BÀI 1.
Các sử liệu về việc mượn Chùa Phật Từ Lâm Tự để tổ
chức Lễ Khai Đạo Cao Đài (15-10 Bính Dần- 1926) và mấy tháng sau đó Hội Thánh
đi tìm rồi chọn địa điểm hiện nay để xây dựng Toà Thánh có thể tìm thấy từ các
nguồn chính:
- Thánh Ngôn Hiệp Tuyển.
- Đạo Sử.
I- MƯỢN TỪ LÂM TỰ.
Theo Đạo Sử của Bà Nữ Đầu Sư Hương Hiếu biên soạn được
Hội Thánh Cao Đài Toà Thánh Tây Ninh nhìn nhận và ấn hành:
Năm 1925 Đức Chí Tôn đến dạy Đạo cho các vị tiền khai
Đại Đạo thì chưa có Thánh Thất nên các Đấng Thiêng Liêng dạy tạm dùng nhà Đức
Cao Thượng Phẩm (Đường Bourdais số nhà 134 Sài Gòn- Sau đổi thành Đường Calmette)
để thờ Đức Chí Tôn và Phật Mẫu đặng có nơi dạy Đạo và dìu dắt nhơn sanh.
Đến năm 1926 mới mở Đạo lần tới Tân Kiệm, Tân Định,
Lộc Giang, Thủ Đức. (ĐS.Q. 1. T. 93).
Cũng trong năm 1926 Đức Chí Tôn dạy mượn ngôi Chùa
Phật tên Từ Lâm Tự (còn gọi Chùa Gò Kén) tại Tỉnh Tây Ninh để làm Lễ Khai Đạo.
Từ Lâm Tự vốn của Hoà Thượng Như Nhãn ở chùa Giác Hải
(Chợ Gạo) quyên tiền trong bổn Đạo lập ra.
Từ Lâm Tự toạ lạc cạnh bên quốc lộ 22. Đi từ Sài Gòn
về Tây Ninh khoản 92Km Chùa nằm bên tay trái. Muốn vào Chùa phải đi trên con
đường độc đạo dài độ 500 m xuyên qua cánh đồng ruộng để vào. Hai bên đường vào
chùa có trồng hai hàng cây rừng.
Chùa nằm trên một gò đất cao; chung quanh là đồng
ruộng biệt lập với xóm làng. Nên cảnh trí rất nên thanh tỉnh và u nhã. Từ chùa
Gò kén nếu đi thêm non 02 km (hai) nữa thì đến Ngã ba Mít Một (còn gọi là đường
dây thép). (1) Từ Ngã Ba Mít Một đi trên quốc lộ 22 thêm 4 Km nữa thì đến Tỉnh
Lỵ Tây Ninh.
Vị chi Chùa Gò Kén còn cách tỉnh lỵ độ 6 Km.
Tháng 7 năm Bính Dần (Aout 1926). Ngài Hoà Thượng Như
Nhãn tình nguyện dâng Chùa ấy cho Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ để làm Thánh Thất.
Khi ấy Chùa cất mới vừa xong nhưng chưa sơn phết, chưa
tráng xi măng và chung quanh Chùa vẫn còn bụi cây sầm uất.
Ông Nguyễn Ngọc Thơ phải ra tiền lo việc ấy cho hoàn
tất, lại còn dựng cốt Phật Thích Ca trồng kiển đắp đường cho xe vô tận Chùa và
cất Tịnh Thất.
Ngày 10-10- Bính Dần tạm ngưng việc phổ độ để lo sắp đặt lễ Khánh Thành Thánh Thất ở Từ Lâm Tự. (ĐS.Q.2. T. 6).
Ngày 10-10- Bính Dần tạm ngưng việc phổ độ để lo sắp đặt lễ Khánh Thành Thánh Thất ở Từ Lâm Tự. (ĐS.Q.2. T. 6).
Ngày 14-10- Bính Dần (18-11-1926) Bà Nữ Đầu Sư và đoàn
xe Chức Sắc cao cấp về Chùa lúc 5 giờ chiều. (ĐS.Q.I.T.103).
Đêm 14 rạng mặt rằm tháng 10 năm Bính Dần là đêm làm
Lễ Khánh Thành Thánh Thất Từ Lâm Tự (ĐS.Q.2. T. 7).
Đêm 14 rạng mặt rằm tháng 10 năm Bính Dần cũng là đêm
Khai Đạo. Thầy khai tịch Đạo Nữ Phái ngay trong đêm nầy (2)
Đến 19-11- Bính Dần thì Hoà Thượng Như Nhãn (đắc phong
Thái Chưởng Pháp) đã có ý đòi Thánh Thất lại. (ĐS.Q. 2. T.122).
Ngày 01-12- Bính Dần. Lại có việc đòi Thánh Thất Từ Lâm
Tự. Thầy vì thương phái ấy (Đạo Thuyền) mà muốn giử Thánh Thất lại. Nhưng phần
đông môn đệ Chí Tôn đều muốn trả lại nên Thầy chấp thuận.
- Thầy cho biết Đức Lý Đại Tiên sẽ dạy lập Thánh Thất
theo kiểu vở Thiên Đình. ĐS.Q. 2. T. 141.
II- CHỌN VỊ TRÍ XÂY DỰNG ĐỀN THÁNH.
Xin liệt kê sự kiện theo thứ tự thời gian từ Thánh
Ngôn Hiệp Tuyển và Đạo Sử. Có đàn cơ không ghi thời gian nên xin xếp theo thứ
tự số trang để tiện tra cứu.
ĐS.Q. 2. T. 222.
ĐS.Q. 2. T. 222.
Ngày 19-01- Đinh Mão (1927). Tại Gò Kén. Lý Đại Tiên: …Chư Đạo Hữu phải hiệp sức nhau đặng lập
thành Toà Thánh chi chi cũng ở tại Tây Ninh nầy mà thôi. Vì là Thánh Địa vả lại
phong thổ tốt cho nhiều nước ngoại quốc đến đây học đạo. Lão muốn nơi khác mà
Chí Tôn không chịu.
... phải làm
thế nào chừa đất dư ra ít nữa là 50 mẫu là trọn cả bản đồ Bạch Ngọc Kinh và cho
đủ Thánh Địa ấy. Hiền hữu đi chọn đất về cho Lão hay cầu khẩn Chí Tôn nghe.
TNHT.Q. 1. T. 98 và ĐS.Q. 2. T. 223.: Ngày 20-01- Đinh
Mão (1927).
Tại Gò Kén. Đức Chí Tôn.
Các con nghe
nơi nào Thầy ngự thì nơi ấy là Thánh Địa…Còn Toà Thánh Thầy muốn để cho có nhơn
lực hiệp cùng Thiên ý là hạnh của Thầy; Các con nên xem gương mà bắt chước. Từ
Thầy đến lập Đạo cho đến giờ Thầy chưa hề một mình chuyên quyền bao giờ. Các
con chọn nơi nào mà Hội Thánh vừa lòng thì là đẹp lòng Thầy. Các con phải chung
hiệp nhau mà lo cho hoàn toàn Toà Thánh, chi chi cũng ở tại Tây Ninh nầy mà
thôi. Các con đã hiểu Thánh ý Thầy phải cần kiệm mỗi sự chi về phương tiện mà
thôi.
(Đoạn Đạo Sử sau đây còn dạy tiếp). …Cẩm Giang thì các con phải chịu về phần ăn
uống. Bến Kéo thì địa thế hẹp hòi.
Chớ chi các
con khôn ngoan lấy cớ rằng: Vì lợi ích lương sanh vì đạo đức mà kỳ chánh phủ
cho các con mé rừng cấm bên kia đường thì là đẹp lắm. Các con liệu thử. … Suối
Vàng thì đặng; phương chở chuyên không thuận tiện song phong thổ tốt đẹp, con cũng
yêu cầu Hội Thánh xét nét nghe à….
ĐS.Q. 2. T. 224. Ngày 21-01- Đinh Mão (1927). Tại Gò
Kén.
Đức Lý Đại Tiên: …Nhị
vị hiền hữu muốn cho Đạo phải mang tiếng rằng trốn lánh hay sao mà tính dời Toà
Thánh xa dữ vậy hử? Tỷ như Lão muốn lập Toà Thánh gần bên thành binh chư hiền
hữu tưởng sao?
Trung bạch có
hai làng cúng đất.
Mua thì đặng
khó gì? Một nơi chí thánh trước mắt mà chư hiền hữu chẳng biết xem, ấy cũng còn
hai phần phàm.
…Lão cậy hiền
hữu một phen nữa, mai nầy đi lên đường trên gọi là đường dây thép, nhắm địa thế
dài theo cho tới ngã Ao Hồ coi hiền hữu thấy đặng chăng cho biết. Lão đã nói
rằng: mỗi sự chi chi đều bày trước mắt nhơn sanh hết. Chư hiền hữu đừng sợ
ai hết hễ sợ thì chối quyền Thiêng Liêng của Chí Tôn thì là còn gì Đạo…
ĐS.Q. 2. T. 225. Ngày 23-01- Đinh Mão (24-02-1927).
Tại Gò Kén.
Đức Lý Đại Tiên: Lão
khen… Phải đó đa, tưởng chư hiền hữu không thấy nữa. Lão cắt nghĩa vì sao cuộc
đất ấy là Thánh Địa: Sâu hơn 300 thước như con sông, giữa trung tim đất giáp
lại trúng giữa 6 nguồn làm như 6 con rồng đoanh nhau. Nguồn nước ấy trúng ngay
đỉnh núi gọi là Lục Long Phò Ấn. Ngay miếng đất đó đặng ba đầu:
- Một đầu ra
giếng mạch Ao Hồ.
- Hai đầu nữa
bên cụm rừng bên kia.
Người Lang Sa
chỉ đòi 20.000, nói rồi trả đúng có 15.000. Lão dặn thì thành trả có 17; 18
ngàn thì đặng vậy.
Còn xin khai
khẩn miếng đất rừng bên kia nữa mới trọn. Đất nay còn rẻ, miếng đất chung quanh
Thánh Địa ngày sau hoá vàng. Chư hiền hữu biết lo lập ngày sau rất quí báu.
TNHT. Q.2.T.29 và ĐS.T. 225. Ngày 27-01- Đinh Mão (28-02-1927).
Tại Gò Kén.
Đức Lý Đại Tiên: …Thánh
Thất tạm phải cất ngay miếng đất trống, còn Hiệp Thiên Đài tạm phải cất trước
Thánh Thất tạm. Đạo Hữu lại phải khai phá đám rừng trước miếng đất ấy. Như vậy
ngay trung tim rừng cách miếng đất trống chừng ba thước rưỡi đóng một cây nọc
đo Hiệp Thiên Đài như vầy: Ngoài Bàu Cà Na đo chừng 50 thước (3) đóng một cây
nọc ấy là khuôn viên Toà Thánh. Lão lại dặn từ cây nọc bên phía miếng đất phải
đo vô Bàu Cà Na 27 thước Lang Sa nghe à. Tư vuông 27 thước mỗi góc của Bát Quái
Đài; nghĩa là nhà hình tròn có 8 nóc cao từ đất lên thềm 9 thước Lang Sa. Làm 8
nóc rộng bao nhiêu tuỳ ý. Trên điện Bát Quái Đài bề cao 9 mét hình nóc tròn mô,
lên chỉ có 8 nóc, cho phân minh. Trên đầu đài phải để cây đèn xanh (4). Kế nữa chánh
điện bề dài 81 mét, bề ngang 27 mét. Lão phải vẽ mới đặng. (ĐS.: Kế nữa Hiệp
Thiên Đài tư vuông hai từng, mổi từng 9 mét). Hai bên Hiệp Thiên Đài bên mặt
thì có Lôi Âm Cổ Đài bên tả có Bạch Ngọc Chung Đài Lão phải vẽ mới đặng.
…Nội trưa nầy
phải cắm một cây viết vào đầu cơ; lấy một miếng giấy lớn vào Điện phò loan cho
Lão vẽ.
…phải có mặt.
Còn kỳ dư không cho ai vào Điện hết nghe à.
Phải mua
khoảnh đất Bàu Cà Na làm Động Đình Hồ nghe à!
ĐS.Q. 2. T. 226. Chùa Gò Kén Năm Đinh Mão. Thầy…
Thái Bạch
muốn lập Thánh Thất coi cho tốt đẹp chẳng tưởng sự khó nhọc các con . Thầy
chẳng đành thoản như tốn kém nhiều các con coi theo hoạ đồ tính làm theo thước
mộc nghe à!
…Con vẽ trúng
nhưng con Long Mã làm sao thêm cho 3 ngọn đèn bằng nhau
Các con lo
làm có Thái Bạch xem sóc. Các con nhớ rằng danh đạo do nơi Toà Thánh, làm thế
nào danh các con cùng vạn quốc thì làm.
ĐS.Q. 2. T. 227. Ngày 07- 02- Đinh Mão (1927). Tại Gò
Kén. Đức Chí Tôn.
…Con làm ơn lo
Thánh Địa, lập Thánh Thất con thấy sự khó trước mắt đó, thấy chưa con…
Tượng Thầy
chẳng giống chi hết. Thầy vốn vô hình vô ảnh. Thầy tốt đẹp chưa ngòi bút phàm
nào vẽ đặng…
…Con vẽ Thánh
Thất phải, song nơi để con Long Mã con nên làm một cái đài nhỏ có cửa sổ cho
hơi không khí thông thương vô đại điện tốt hơn.
…Xin đúc nền
Toà Thánh bề cao 9 mét theo kiểu vở Đại Tiên cho.
Tốn kém nhiều
lắm con ơi! …con nên đo từ mé rừng dưới vào cho tới 50 mét. Bỏ miếng đất trảng
vào cho tới 50 mét rồi kế 81 mét; rồi kế 27 mét. Làm như vậy Thánh Thất nằm
trọn vào rừng mà thành ra như bao quanh một vườn thiên nhiên rất đẹp. Thầy
tưởng khi con cũng đã thấy sái, con cứ lấy đường con cất đo vô rừng 27 mét mà
phát trống thì chùa nằm tại chỗ. Còn khi cất con mhắm thế nào cho nọc Bát Quái
Đài và Hiệp Thiên Đài cho ngay mặt Trời phía Tây thì trúng…
ĐS.Q. 2. T. 228. Chùa Gò Kén. Đinh Mão. Đức Lý.
Hoạ đồ của
Lão Chí Tôn chê và trách rằng: hao phí vô nền nặng lắm. Chí Tôn sửa lại mổi cấp
ba tấc tây mà thôi. Dưới đất 5 tấc, chín cấp 3 tấc là 2,70m cộng là 3,20m. Còn
10 mét thì chí đầu trong nền Bát Quái Đài. Trên đầu song chí nóc 13m mới khỏi
mưa nước đọng mà phải mục. Nóc của Đại Điện và Hiệp Thiên Đài cũng y như mực
vậy. Phải làm plafond hai đài chuông, trống cao hơn nóc Hiệp Thiên Đài 6m.
1. Đèn xanh
ngay giữa Đại Điện làm hình Long Mã Phụ Đồ.
2. Điện Bát
Quái Đài để cây đèn vàng ngay nóc. (5).
3. Hiệp Thiên
Đài để cây đèn đỏ.
Tóm lại: (ĐS.Q. 2. T. 141).
Hội Thánh mua
một sở rừng 140 mẫu giá 25.000đ. toạ lạc ở Làng Long Thành. Khai phá được chừng
10 mẫu rồi mới cất Toà Thánh tạm mà an bài nơi đó kể từ tháng 02 Đinh Mão.
(ĐS.Q. 2. T. 7).
Đối chiếu các trang: 97 và 115. Q.1. với T. 221 Q.2.
có thể hiểu:
- Ngày 13- 02- Đinh Mão dời tượng Đức Phật Tổ về Toà
Thánh.
- Ngày 20-02-Đinh Mão hoàn thành việc dời về Toà Thánh
(trả Chùa).
III- KẾT LUẬN.
Từ năm 1925 Đức Chí Tôn đã dùng huyền diệu tiên gia là
cơ bút để đàm đạo văn thơ thi phú với các nhân sĩ có tâm hồn đạo đức; từ đó
hướng dẫn các vị bước lần vào con đường học đạo.
Nhờ đó các vị giúp Đức Chí Tôn xây dựng và phổ biến một
phát minh mới cho nhân loại. Đó là Tôn giáo Cao Đài. (5)
Số nhân sự nhập môn buổi đầu phần lớn là rường cột ở
Hiệp Thiên Đài hay Cửu Trùng Đài sau nầy.
Cho đến ngày chính thức làm Lễ Khai Đạo Tôn Giáo Cao
Đài chưa có cơ ngơi riêng nên mượn Từ Lâm Tự để làm Lễ Khai Đạo.
Sau hơn ba tháng mượn Từ Lâm Tự là đã đến hẹn trả
Chùa; cũng như do nhu cầu phát triển nên Thiêng Liêng hướng dẫn Các Vị Chức Sắc
chọn địa điểm để xây dựng cơ ngơi Tôn Giáo Cao Đài như ngày nay chúng ta đã
biết. (7)
@@@
Mạc
đãi lão lai phương học Đạo,
Cô
phần tận thị thiếu niên nhơn.
TNHT.
“Chớ có đợi già mới học Đạo.
Xem những mồ hoang ấy là của người còn
trai trẻ.
(1) Theo sự tìm hiểu của chúng tôi thì năm khai đạo
con đường tại Ngã Ba Giang Tân (còn gọi Lộ Trung Tim) hiện giờ dẫn thẳng vào
Long Hoa Thị chưa có. Con đường nầy mãi khi Đức Hộ Pháp thành lập Long Hoa Thị
mới được khai mở.
Các con đường khác song song với Lộ Trung Tim như: Ca
Bảo Đạo hay Lộ Bình Dương Đạo cũng chỉ được khai mở khi có Đạo Cao Đài… (Chúng
tôi chưa có tư liệu để đối chiếu với lời nói của các vị cao niên nầy…)
(2): Ngay đêm Khai Đạo có sự biến về cơ bút mà Thánh
Ngôn hay nhiều sử liệu khác cũng có nói rõ.
(3): ĐS. ghi là 30m. nhưng TNHT. ghi 50m. Chúng tôi
chọn theo số liệu TNHT.
(4) + (5): Phân biệt đầu đài đèn xanh khác với nóc
điện đèn vàng. Ấy là 2 vị trí khác nhau. Hai ý nghĩa khác nhau khi dùng 2 màu.
(6): Lời Thuyết Đạo ĐHP. Q.6. T 52. Ngày 20-11-Giáp
Ngọ.
Phủ Dụ Nhân dịp Lễ Khánh Thành Tân Dân Thị.
…Đức Chí Tôn đến
với họ một cách riêng biệt thế nào Qua không hiểu. Qua chỉ biết phận sự của Qua
là Đại Từ Phụ giao phó một lời yếu thiết như thế nầy:
Tắc Đời quá
khổ chẳng phải khổ về xác thịt mà thôi mà lại khổ đến tinh thần nữa; nạn của
nhơn loại tương tàn tương sát sắp đến.
Thầy giao cho
con một cây cờ cứu khổ, chẳng phải cứu khổ tinh thần mà thôi lại lẫn cả thể xác
nữa. Trọng hệ hơn hết là điều ấy Thầy giao phó cho con. Nhưng mà con phải hiểu
có khổ về tinh thần mới biến sanh ra khổ của thể xác. Thầy nói rõ Thầy giao cho
con một gánh Đạo và Đời “Thật sự ra Bần Đạo xin thú thật; gánh của Đạo chẳng hề
làm cho Bần Đạo khủng khiếp. Duy có gánh của Đời Ngài giao nó nặng nề hơn hết” ….
(Lưu ý rằng LTĐ. từ năm 1952 về sau là những quyển do
Ban Tốc ký ấn hành chứ Hội Thánh Cao Đài Tây Ninh chưa chính thức ấn hành- Từ
Quyển 1-4 là do Hội Thánh ấn hành và giữ bản quyền).
(7): Nhiều vị nghiên cứu cho rằng Tôn Giáo Cao Đài
không có Chùa chỉ có Toà Thánh, Điện Thờ Phật Mẫu và Thánh Thất…. Các vị nói
rằng có một văn bản của Hội Thánh Cao Đài Toà Thánh Tây Ninh hướng dẫn như thế…
tiếc vì các vị không cung cấp văn bản.
Nhưng theo Pháp Chánh Truyền phần quyền hành Giáo Hữu
có câu:
…Chúng nó đặng
phép hành lễ khi làm chủ các chùa nơi mấy tỉnh nhỏ… Như vậy dùng chữ Chùa (để
chỉ Thánh Thất) như một số người quen dùng vẫn đúng với Pháp Chánh Truyền.
Mặc khác cho dù Hoà Thượng Như Nhãn có hiến đứt ngôi
chùa Gò Kén cho Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ thì Hội Thánh cũng phải chọn một địa điểm
khác để xây dựng cơ ngơi thủ đô Tôn Giáo Cao Đài là việc đương nhiên không thể
khác.
Bởi vì Từ Lâm Tự không có đủ điều kiện để phát triển
tạo nên cơ ngơi thủ đô Tôn giáo mang tính toàn cầu...
Thử hình dung nếu Nội Ô Thánh Địa được tạo nên ở Gò
Kén thì hằng năm khi đến Lễ Hội Yến Diêu Trì Cung hay các kỳ lễ lớn khác… số
người đến dự lễ gặp khó khăn thế nào trên đường độc đạo vào Chùa. Khi ấy chắc
chắn xãy ra cảnh người đến dự lễ chen lấn rồi té ngã và vô tình dẫm đạp lên
nhau cho đến chết. Đó là cảnh rất thương tâm rất bi đát… mà một Tôn Giáo hoàn
hảo không thể cho phép xãy ra… dù chỉ một lần.
Chùa Gò Kén có vị trí giống như một thai bào; thai nhi
nhờ có thai bào mà nên hình và phát triển hoàn chỉnh để chào đời, để hiện sinh
là một nhân tố; nhưng không thể ở mãi trong thai bào mà trưởng thành.
Thai nhi phải ra khỏi thai bào mới đủ điều kiện trưởng
thành và thực thi nhiệm vụ.
Những nhận xét trên không phải làm công việc thừa là
khen Phò mã tốt áo mà là minh chứng chân lý:
Thiên chi đạo lợi nhi bất hại.
Đạo trời chỉ làm lợi mà không làm hại.
* Kiến Trúc Toà Thánh và Kinh Thánh.
Kinh Thánh: Phần Khải Thị (Khải huyền).
Mục Giê-Ru-Sa-Lem tương lai đoạn mô tả Giê-Ru-Sa-Lem
mới:
…Thành rực sáng
tựa đá quí tuyệt vời như ngọc thạch trong suốt tựa pha-lê. Thành có tường rộng
và cao với 12 cửa do 12 thiên thần canh giữ và trên các cửa có ghi tên 12 chi
tộc con cái It-ra-en. Phía Đông có 3 cửa, phía Bắc 3 cửa, phía Nam 3 cửa và
phía Tây 3 cửa…
Đối chiếu ta thấy 12 cửa của Toà Thánh hiện nay cũng
phân bố đều cho 4 hướng…
(Khải thị: Sau khi Đức Chúa bị đóng đinh…hiện về qua
huyền ảnh bảo môn đệ ghi lại những dự báo…)