SBS – Quan chức Phú Yên bị đề nghị chế tài sau vụ xung đột ở Thánh Thất Cao Đài Hiếu Xương
BPSOS đưa thêm các quan chức lãnh đạo tỉnh Phú Yên vào danh sách đề nghị Hoa kỳ chế tài sau một vụ xung đột bị cho là có tính chất vi phạm tự do tôn giáo nghiêm trọng tại Thánh Thất Cao Đài Hiếu Xương (Thánh Thất Phú Lâm) ở tỉnh này.
Vụ xung đột tại Thánh Thất Hiếu Xương
Sáng ngày 18/6/2020, một nhóm khoảng 60 người thuộc chi phái 1997 trá danh Cao Đài do nhà nước dựng lên cùng với công an thường phục đến Thánh thất Hiếu Xương (hay còn gọi là Thánh thất Phú Lâm) tại thành phố Tuy Hòa tỉnh Phú Yên đang do các tín đồ Cao Đài chân truyền cai quản để giành quyền điều hành nơi này.
Nhóm người này đọc huấn lịnh của người đứng đầu chi phái 1997 ông Nguyễn Thành Tám đòi quyền cai quản Thánh Thất Phú Lâm, đồng thời nhiều lần tìm cách xông vào Thánh thất, nhưng người đứng đầu Thánh Thất Chánh trị sự Nguyễn Hà, cùng các tín hữu của Thánh thất này và khoảng 100 tín đồ Cao Đài chân truyền khác đổ về từ các vùng lân cận đã quyết tâm bảo vệ Thánh Thất.
Nhận định của BPSOS
Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, Giám đốc điều hành kiêm Chủ tịch BPSOS nhận định:
“Đây là hành vi vi phạm tự do tôn giáo nghiêm trọng chính Luật Tín Ngưỡng Tôn Giáo của Việt Nam và Điều 18 của Công Ước Quốc Tế về Quyền Dân Sự và Chính Trị.”
Cũng theo ông Nguyễn Đình Thắng:
“Huấn Lịnh của Ông Nguyễn Thành Tám và các thuộc quyền của ông ta chỉ có hiệu lực trong nội bộ Chi Phái 1997, không thể áp đặt lên tín đồ thuộc một tôn giáo khác.”
Phản ứng của BPSOS
– Báo động Bộ Ngoại giao Hoa kỳ
Giám đốc điều hành Nguyễn Đình Thắng đã báo động với Hoa Kỳ về sự việc tại Thánh Thất Phú Lâm trong buổi họp thưởng kỳ với Đại Sứ Lưu Động về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế Sam Brownback và Bà Gayle Manchin, tân Chủ Tịch Uỷ Hội Hoa Kỳ về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế (USCIRF).
Ông nói:
“Tuần qua đã có một diễn tiến hết sức đáng quan ngại liên quan đến Đạo Cao Đài. Đó là một động thái nổi bật theo hướng sai.
“Trước hết là thông tin bối cảnh. Năm 1978 Mặt Trận Tổ Quốc, cánh tay nối dài của Đảng Cộng Sản, cáo buộc nhiều lãnh đạo của Đạo Cao Đài là “phản động” và trục xuất họ khỏi Toà Thánh của họ, mà hệ quả thực tiễn là xoá sổ Hội Thánh Cao Đài.
“Năm 1997, Đảng Cộng Sản tạo ra một chi phái Cao Đài mới. Kể từ đó chính quyền Việt Nam đã hỗ trợ chi phái này để chiếm lĩnh khoảng 300 thánh thất của Đạo Cao Đài, kể cả Toà Thánh Tây Ninh. Việc chiếm lĩnh này thường đi kèm với sự ép uổng, bắt buộc hoặc bạo lực và có sự can dự của công an.
“Nhờ sự quan tâm và áp lực quốc tế, trong 2 năm qua chi phái này đã đình chỉ nỗ lực đánh chiếm nốt khoảng 15 thánh thất vẫn còn thuộc quyền quản trị của các tín đồ Cao Đài chơn truyền. Đáng tiếc, việc đình chỉ này đã chấm dứt vào tuần rồi ̣(qua vụ xung đột tại Thánh Thất Hiếu Xương”.
Ông cũng yêu cầu Bộ Ngoại Giao và USCIRF “gửi thông điệp rõ ràng và kiên quyết đến chính quyền Việt Nam rằng việc đang xảy ra ở Tỉnh Phú Yên là vi phạm quyền tự do tôn giáo nghiêm trọng và tuyệt nhiên không thể chấp nhận.”
–
Đề nghị chế tài
Do chính quyền Tỉnh Phú Yên có nhiều thành tích vi phạm tự do tôn giáo ̣(trong số 28 người Việt được USCIRF liệt kê trong danh sách nạn nhân bị đàn áp tôn giáo, có đến 22 người thuộc Tỉnh Phú Yên) nên BPSOS cũng đang đưa 7 quan chức lãnh đạo tỉnh Phú Yên vào danh sách đề nghị Hoa kỳ chế tài theo Luật Tự do Tôn giáo Quốc tế IRFA.
Biện pháp này cấm nhập cảnh Hoa Kỳ đối với những quan chức đứng sau các hành vi đàn áp tôn giáo, và áp dụng cả cho vợ, chồng, con của họ; nếu những người này đang ở Hoa Kỳ thì bị trục xuất.
Bên cạnh đó, 16 quan chức khác cũng đang bị BPSOS đề nghị chế tài theo Luật IRFA vì đàn áp tôn giáo nghiêm trọng.
Ngoài ra BPSOS vẫn tiếp tục lập hồ sơ chế tài theo Luật Magnitsky Toàn Cầu (Global Magnitsky Act). Luật này cấm nhập cảnh đối với đương sự và cùng lúc đóng băng tài sản của họ ở Hoa Kỳ, nếu có, nhưng không áp dụng cho thân nhân trực hệ.
Tầm quan trọng của các báo cáo vi phạm tự do tôn giáo
Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng cho biết trong hai năm qua BPSOS đã nộp khoảng 100 bản báo cáo về các vụ vi phạm tự do tôn giáo cho Bộ Ngoại Giao và USCIRF để hỗ trợ cho các đề nghị chế tài theo Luật IRFA.
“Các bản báo cáo này đã đóng góp cho bản phúc trình thường niên của cả 2 cơ quan này, mới đây nhất là bản phúc trình năm 2020 do USCIRF công bố ngày 28 tháng 4, bản phúc trình đặc biệt về tù nhân lương tâm do USCIRF công bố ngày 9 tháng 6, và bản phúc trình thường niên về tình trạng tự do tôn giáo do Bộ Ngoại Giao công bố ngày 10 tháng 6.”
Theo Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, “các báo cáo dồn dập với nội dung tương đồng này cho thấy chính quyền Hoa Kỳ đang quan tâm đặc biệt đến tình trạng đàn áp tôn giáo nghiêm trọng đang diễn ra ở Việt Nam mặc dù chính quyền Việt Nam tìm cách che mắt quốc tế qua các hình thức đàn áp tinh vi hơn trước đây.”
Kêu gọi cung cấp thông tin về nạn nhân tự do tôn giáo
Do Quốc hội Hoa kỳ muốn dùng danh sách những nạn nhân bị vi phạm tự do tôn giáo như một thước đo về tình trạng đàn áp tôn giáo ở một số quốc gia bị xem là vi phạm quyền tự do tôn giáo nghiêm trọng nhất trên thế giới, trong đó có Việt Nam, BPSOS kêu gọi những ai có thông tin về các nạn nhân bị đàn áp tôn giáo hãy cung cấp tại đâyđể BPSOS chuyển thêm vào danh sách của USCIRF.
