Thanh Trúc, phóng viên RFA
2016-04-27
2016-04-27
Mấy
hôm nay có rất nhiều biên phòng, công an, dân phòng... đổ về đây khá là đông.
Một phần là điều tra, một phần thì chống biểu tình. Họ không cho công nhân biểu
tình.
- Phan Văn Quốc
Một
người dân đi dọc bờ biển với cá chết dạt lên bờ biển huyện Quảng Trạch, Quảng
Bình hôm 20/4/2016.
Khi Việt Nam cho hay chưa có bằng
chứng cụ thể giữa việc xả thải của nhà máy thép Formosa Hà Tĩnh dẫn đến sự kiện
cá chết hàng loạt tại các tỉnh miền Trung, thì công nhân Việt làm trong Formosa
không giấu được nỗi ưu tư và bức xúc trước tình hình gần như rất căng thẳng tại
địa phương.
Từ Kỳ Anh, nơi được coi là rốn cá
chết, công nhân Phan Văn Quốc làm việc trong Formosa 5 năm nay cho biết:
Phan Văn Quốc: Hiện
tại người ta thấy nhà thầu vẫn tiếp tục làm việc bình thường. Mấy hôm nay có
rất nhiều biên phòng, công an, dân phòng... đổ về đây khá là đông. Một phần là
điều tra, một phần thì chống biểu tình. Họ không cho công nhân biểu tình.
Thanh Trúc: Mấy
hôm nay không khí làm việc trong công ty như thế nào?
Phan Văn Quốc: Không
khí nặng nề đã xảy ra từ trước Tết do không khí đã rất ô nhiễm, rồi xảy ra vụ
xả thải gây hiện tượng ô nhiễm môi trường biển khiến cá chết nhiều.
Thanh Trúc: Khi
không khí bị ô nhiễm thì xảy ra chuyện gì cho người dân mình?
Phan Văn Quốc: Không
khí có mùi hôi, người dân bị bệnh nhiều về đường hô hấp, nhiều bệnh lắm.
Thanh Trúc: Khi
làm trong nhà máy Formosa có bao giờ các bạn nghĩ tới chuyện công ty Formosa
này sẽ gây ô nhiễm chẳng những không khí mà còn ô nhiễm về môi sinh, nước
biển...?
Một
người dân cho thấy cá biển chết ông thu thập trên một bãi biển huyện Phú Lộc,
trung tâm tỉnh Thừa Thiên Huế vào ngày 21 tháng 4 năm 2016. AFP PHOTO.
Phan Văn Quốc: Lúc
mới làm việc tụi em nghĩ chắc chắn sẽ có nhưng không đến nỗi như vậy, em nghĩ
hệ thống của họ vẫn tốt nhưng sau này từ từ em mới bắt đầu thấy được. Những lúc
trời mưa hay ban đêm thì người ta thải trực tiếp ra không khí luôn. Còn ban ngày
trời nắng người ta mở hệ thống lọc thì khói ít hơn một chút. Cái đó em ở đây em
biết.
Thanh Trúc: Bây
giờ cảm tưởng của các bạn như thế nào khi thấy cá chết nổi trắng mặt nước như
vậy?
Phan Văn Quốc: Đầu
tiên em khá là sốc, thứ hai em thấy buồn và có gì đó rất tức giận. Tình trạng
đó ảnh hưởng rất nhiều mà thứ nhất ngư dân là những người đầu tiên chịu ảnh
hưởng. Cái thứ hai là ngành du lịch biển Việt Nam, các resort trải dài từ Hà
Tĩnh cho đến Huế, Đà Nẵng sẽ không có khách, riêng một ngày mất không biết bao
nhiêu tỷ rồi. Đó là chỉ mới tính đến doanh thu của các resort thôi chứ chưa
tính đến cá chết thì ngành xuất khẩu thủy hải sản Việt Nam sẽ ảnh hưởng rất
nặng nề. Sau này còn ai, nước nào, dám nhập khẩu thủy hải sản của Việt Nam nữa.
Thanh Trúc: Đó
là về mặt thủy hải sản, còn về đời sống của người dân?
Phan Văn Quốc: Không
ai dám bước chân xuống xuống biển nữa cả. Người dân quanh đây cũng khá quan
tâm, ăn uống thì không cá hay tôm, ăn gì cũng thấy sợ. Dưới biển thì nước xả
ra, trên bờ thì khói bay vào, ngư dân ở các làng Kỳ Lợi thuộc huyện Kỳ Anh
chuyên đi đánh bắt và làm nghề biển thì bây giờ có người còn nói là không có
cơm ăn. Đánh bắt gần bờ thì không có cá, cá chết hết, đánh bắt xa bờ thì sợ
Trung Quốc, mà dù có đánh bắt được đi nữa thì cũng không ai dám mua. Quả thật
cuộc sống người dân ở đây trước mắt là đang gặp tai họa. Cũng có nhiều người
thu mua những con cá chết đem đi bán dù biết đó là điều không nên.
Không
ai dám bước chân xuống xuống biển nữa cả. Người dân quanh đây cũng khá quan
tâm, ăn uống thì không cá hay tôm, ăn gì cũng thấy sợ.
- Phan Văn Quốc
- Phan Văn Quốc
Thanh Trúc: Các
bạn có bao giờ nghĩ tới tương lai của những công nhân làm việc ở Formosa không?
Phan Văn Quốc: Cũng
có chứ. Thực ra lượng công nhân ở đây đã giảm đáng kể so với năm ngoái vì công
trình đang đi vào hoạt động giai đoạn một thì công nhân cũng đã vơi đi rất
nhiều rồi. Ở đây giờ chủ yếu lao động Trung Quốc nhiều hơn. Bên tụi em làm việc
cũng có một số người Đài Loan và Trung Quốc được công an mời về điều tra. Họ
cũng có khai thật lòng nhưng mà em thấy họ cũng có xả những chất thải ra môi
trường mà không qua xử lý.
Em tính ở lại đây thêm một thời
gian nữa để nói lên tiếng nói của mình, phản đối việc Formoisa gây ô nhiễm, sau
đó tụi em tìm chỗ khác để làm việc chứ không dám làm ở đây nữa. Không khí và
môi trường ở đây quá ô nhiễm rồi.
Thanh Trúc: Quốc
có thể cho biết người dân ở đó có tình biểu tình phản đối gì không?
Phan Văn Quốc: Chắc
chắn là có, nhất là ở đây ngư dân nhiều nên họ cũng đang tính biểu tình nhưng
mà căng một cái là công an, cảnh sát cơ động hoặc biên phòng đổ về đây rất
đông. Ai cũng tức giận cả, rất là bức xúc.
Thanh Trúc: Cám
ơn bạn đã chia sẻ.