Mỹ hủy hành quân 'tự do hàng hải'
đã lên kế hoạch ở Biển Đông.
27.04.2016. VOA
Một nguồn tin chính phủ nói với tờ Wall Street Journalrằng Mỹ đã hủy một cuộc hành quân
“tự do hàng hải”, gọi tắt là FONOP, đã lên kế hoạch ở Biển Đông.
Vùng biển này chứng kiến tranh
chấp lãnh thổ ngày càng căng thẳng hơn trong những năm gần đây giữa Việt Nam,
Trung Quốc, Philippines và một số nước khác.
Chiến hạm USS Lassen trang bị tên lửa dẫn đường
hoạt động trong vùng biển quốc tế ở Biển Đông.
Tin được Wall Street Journal đăng
tối 26/4 cho hay để “giảm nhiệt” ở Biển Đông trong khi vẫn thể hiện quyết tâm
đối với việc Trung Quốc có thể tăng cường hoạt động gần bãi Scarborough, Mỹ lựa
chọn không thực hiện hành quân tự do hàng hải, FONOP, mà thay vào đó đã tiến
hành các cuộc tuần tiễu trên không gần Scarborough.
Biên tập viên Ankit Panda chuyên
về an ninh và chính trị của The Diplomat đưa ra nhận định rằng tuy không
có đủ thông tin đầy đủ về bối cảnh xung quanh việc hủy cuộc FONOP, song có phần
chắc Mỹ muốn quản lý những diễn biến tiêu cực về ngoại giao với Trung Quốc ở
Biển Đông.
Thay vì một cuộc FONOP nữa, có thể
gây ra phản ứng tiêu cực của bộ ngoại giao Trung Quốc, như các hoạt động trước
đây ở Biển Đông đã gây ra, chính quyền của ông Obama đã lựa chọn việc phát đi
tín hiệu ủng hộ Philippines. Điều này thể hiện qua chuyến thăm Philippines của
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter.
Tin tức của tờ Wall Street Journal cho
biết với việc hủy FONOP, Washington đã chuyển sang thực hiện “3 cuộc tuần tiễu
trên không gần Scarborough trong những ngày gần đây”.
Biên tập viên Panda của The Diplomat cho rằng việc hủy FONOP đã lên kế
hoạch làm xói mòn những cam kết của các quan chức cấp cao Mỹ, kể cả Bộ trưởng
Quốc phòng Carter, rằng các cuộc tuần tra sẽ diễn ra thường xuyên ở Biển Đông.
Động thái này cũng báo hiệu vẫn đang có những căng thẳng giữa Ngũ Giác Đài và
Tòa Bạch Ốc về việc Mỹ chấp nhận một cái giá như thế nào đối với Biển Đông so
với tổng thể quan hệ với Trung Quốc.
Tuy nhiên, ông Panda đánh giá rằng
từ góc nhìn của Washington, việc hủy FONOP không hẳn hoàn toàn xấu. Cuộc tuần
tiễu trên không gần Scarborough cũng có tác dụng tương tự như FONOP đối với
Trung Quốc trong khi tiếp tục trấn an Philippines, một đồng minh quan trọng của
Mỹ.
Bãi Scarborough đã rơi vào tầm
kiểm soát của Trung Quốc trên thực tế từ năm 2012, sau khi các tàu Trung Quốc
và Philippines đối đầu nhau căng thẳng quanh nơi này.
Mặc dù vậy, biên tập viên Panda
nêu ra quan điểm rằng việc hủy FONOP có thể tai hại về lâu dài hơn so với hình
dung của chính quyền của ông Obama. Về bản chất, FONOP là hoạt động thường lệ
và có tính toàn cầu, không nhắm vào Trung Quốc, trên thực tế, các cuộc FONOP
gần đây đã phản bác những đòi hỏi chủ quyền quá đáng của Trung Quốc và cả các
bên khác ở Biển Đông. Hủy cuộc FONOP làm xói mòn tính chất thông điệp và tín
hiệu của các hoạt động như vậy.
Theo Wsj, Thediplomat.com
