29 tháng 7 2016. BBC.
Cố vấn thân cận về ngoại giao của bà Hillary Clinton khẳng định bà
sẽ không ủng hộ thông qua Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) nếu trở
thành Tổng thống Mỹ.
Cựu ngoại trưởng Hillary Clinton đã chính thức là ứng viên tổng
thống của đảng Dân chủ, và sẽ tranh chức tổng thống với ứng viên Donald Trump
của đảng Cộng hòa.
TPP là nỗ lực của Tổng thống Mỹ Barack Obama, tập hợp 12 nước
thành viên, trong đó có Việt Nam.
Image copyrightREUTERSImage
captionCựu ngoại trưởng Hillary Clinton đã chính thức là ứng viên tổng
thống của đảng Dân chủ
Một số nhận định cho rằng Việt Nam sẽ hưởng lợi nhiều nhất khi vào
TPP, và Đảng Cộng sản Việt Nam đã ủng hộ ký kết hiệp định này.
Tuy vậy, tại Mỹ vẫn không chắc TPP sẽ được Quốc hội Mỹ thông qua
hay không.
Trả lời phóng viên BBC Vincent Ni, bà Laura Rosenberger, cố vấn
ngoại giao của bà Hillary Clinton, khẳng định bà Clinton sẽ không ủng hộ TPP
nếu trở thành tổng thống Mỹ.
“Bà Clinton tin rằng các thỏa thuận thương mại cần có lợi cho nhân
dân Mỹ. Bà có ba trắc nghiệm cho bất kỳ thỏa thuận nào: nó cần tạo ra việc làm
cho người Mỹ, cần tăng lương cho người lao động Mỹ, và nó cần thúc đẩy an ninh
quốc gia của Mỹ.”
Image copyrightAFPImage
captionChính phủ Việt Nam ủng hộ gia nhập TPP
“Khi xem bản chung cuộc của TPP, bà thấy nó không đáp ứng được ba
trắc nghiệm trên. Vì thế bà quyết định rằng bà không thể ủng hộ.”
Bà Laura Rosenberger nhấn mạnh: “Nghĩa là hiện nay bà không thể
ủng hộ nó, cũng không ủng hộ nó sau bầu cử tháng 11, cũng như tháng Giêng năm
sau.”
Khi được hỏi liệu việc này có làm các nước như Việt Nam thất vọng,
bà Laura Rosenberger cho rằng quan hệ của Hoa Kỳ với các nước trong vùng châu Á
“rất đa dạng, sâu sắc”.
“Thương mại không phải là điều duy nhất trong quan hệ. Với Việt
Nam, chúng tôi đã thúc đẩy quan hệ về cả ngoại giao, quốc phòng, kinh tế, ngoại
giao nhân dân.”
Bà đề cập ví dụ chương trình Peace Corps vừa mới được phép mở tại
Việt Nam trong chuyến thăm của Tổng thống Obama hồi tháng Năm.
“Bà Clinton quyết tâm làm sâu sắc thêm quan hệ với khu vực. Khi
còn là ngoại trưởng, bà tin rằng Hoa Kỳ chưa có mặt đủ ở châu Á, một khu vực có
tiềm năng to lớn trong thế kỷ 21.”
“Hoa Kỳ cần đầu tư đủ vào khu vực. Nếu trở thành tổng thống, bà sẽ
tiếp tục điều này.”
Phán quyết The Hague
Trong cuộc phỏng vấn tại Mỹ của phóng viên Vincent Ni, cố vấn
ngoại giao của bà Clinton, người từng nhiều năm làm tại Bộ Ngoại giao Mỹ, nhắc
lại khi còn là ngoại trưởng, bà Clinton can dự rất sâu trong vấn đề Biển Đông.
"Mọi người còn nhớ năm 2010 bà đến Hà Nội dự hội nghị thượng
đỉnh khu vực và đã đề ra những nguyên tắc chung mà bà cho rằng quan trọng cho
Hoa Kỳ và khu vực.”
“Phán quyết gần đây của tòa ở The Hague, về nhiều mặt, đã chứng
thực cho những nguyên tắc mà bà từng đề ra.”
“Hoa Kỳ sẽ tiếp tục đứng cạnh các đồng minh và đối tác để giúp bảo
đảm tranh chấp được giải quyết trong hòa bình. Đây là điều rất quan trọng với
bà.”
Trung Quốc đã tuyên bố nước này không công nhận phán quyết của Tòa
Trọng tài Thường trực tại The Hague về vụ kiện của Philippines tại Biển Đông.
Image copyrightREUTERSImage
captionNgười Philippines vui mừng vì phán quyết ở Hague, nhưng Trung Quốc
nói không công nhận
Nhưng trả lời BBC, bà Laura Rosenberger cho rằng Hoa Kỳ có thể có
tác động quan trọng.
“Hoa Kỳ giúp đồng minh và đối tác có niềm tin rằng chúng tôi ở bên
cạnh họ, và gửi tín hiệu rõ ràng cho Trung Quốc là không thể phá vỡ quy tắc.”
“Anh không thể bỏ qua phán quyết của một tòa án là một phần của
hiệp định mà anh đã ký. Anh không thể phá vỡ quy tắc thương mại của WTO, không
thể phá vỡ quy tắc về nhân quyền.”
“Bà Clinton rất coi trọng làm sao Trung Quốc sẽ là đối tác xây
dựng và tuân thủ các quy tắc.”
Nói về quan hệ tương lai với Việt Nam, bà Laura Rosenberger nhận
định Việt Nam đang có mối quan hệ “rất quan trọng, rất tiềm năng” với Hoa Kỳ.
“Nhưng tôi cũng nghĩ rằng Việt Nam cũng cần có thêm những bước về
cải tổ, tôn trọng nhân quyền. Đó là những khía cạnh được bà Clinton quan sát
kỹ.”
“Nhưng bà rất ủng hộ và khi là ngoại trưởng, bà đã khuyến khích
mối quan hệ phát triển rộng và sâu hơn.”
