Chân
Như, phóng viên RFA.2016-07-13
Nhân quyền tại Việt Nam ngày càng tồi tệ là nhận xét của ông Phil
Robertson, phó giám đốc tổ chức theo dõi nhân quyền khu vực Á Châu, khi ông có
mặt trong cuộc phỏng vấn tại thủ đô Washington vào hôm 12 tháng 7.
Ông Phil Robertson, phó giám đốc
tổ chức theo dõi nhân quyền khu vực Á Châu, trong cuộc phỏng vấn với Đài Á Châu
Tự Do vào ngày 12 tháng 7 năm 2016.
RFA
Chân Như: Rất vui được gặp lại ông
hôm nay tại trụ sở của RFA. Trước hết, ông có những thông tin gì mới về tình
hình nhân quyền tại Việt Nam không thưa ông, đặc biệt là sau chuyến công du
Việt Nam của vị tổng thống Hoa Kỳ vừa rồi?
Chúng tôi thấy thêm nhiều người bị
đánh, trong nhiều trường hợp, những côn đồ, theo chúng tôi nghĩ, có quan hệ với
chính quyền ra tay hành hung những nhà hoạt động dân chủ.
- Ông Phil Robertson
- Ông Phil Robertson
Phil Robertson: Theo tôi, chuyến thăm Việt
Nam của Tổng Thống Barack Obama rất đặc biệt, nhưng để nói nó có ảnh hưởng,
giúp gì được cho nhân quyền tại Việt Nam thì chúng tôi thấy rất ít. Anh cũng
biết ông ta đã được tự do đọc diễn văn, nói những gì ông ta muốn nói, nhưng sau
đó ông ta cũng đã không làm gì khác được khi những người khách ông ta mời đến
nói chuyện riêng đã không đến được bởi sự cản trở của công an.
Chúng tôi cũng thấy được sự quyết định quá nhanh chóng của chính
quyền Hoa Kỳ khi họ đồng ý gỡ bỏ lệnh cấm vận bán vũ khí trong khi Hoa Kỳ đã
không có một sự ép buộc gì với chính quyền Việt Nam về nhân quyền, một cơ hội
tốt như thế đã bị bỏ mất, tôi cảm thấy thất vọng. Tôi biết là đã có rất nhiều
chỉ trích ngay từ những nhà tranh đấu trong Việt Nam rằng chuyến đi vừa rồi của
ông ta không giúp được gì cho tình hình nhân quyền được sáng sủa hơn. Và chính
hành động này của Hoa Kỳ đã tạo cho Việt Nam hiểu chệch hướng về nhân quyền.
Chúng tôi rất lo ngại vì tình hình nhân quyền ở Việt Nam ngày càng
tồi tệ, không có tốt hơn. Chúng tôi thấy thêm nhiều người bị đánh, trong nhiều
trường hợp, những côn đồ, theo chúng tôi nghĩ, có quan hệ với chính quyền ra
tay hành hung những nhà hoạt động dân chủ. Điều này làm chúng tôi rất lo ngại
vì nó có vẻ như là một chiến dịch mới, vô kỷ luật được chính quyền hậu thuẫn
nhắm tới những nhà hoạt động dân chủ.
Chân Như: Ông vừa nhắc đến những
côn đồ được chính quyền hậu thuẫn ra tay đàn áp người dân, ông có theo dõi và
biết về vụ việc của anh Lã Việt Dũng vừa mới đây bị hành hung phải nhập viện
hay không?
Phil Robertson: Đây là một trường hợp điển
hình, khi chúng ta thấy anh Dũng đã có buổi sinh hoạt với bạn bè và bị hành
hung một cách tàn nhẫn bởi những kẻ vô danh tánh trên đường về. Không ai chịu
trách nhiệm về việc này… Ai cũng biết những côn đồ này có quan hệ với chính
quyền nhưng lại không có bằng chứng. Anh ta có thể đến trình báo với công an,
nhưng rồi công an sẽ hỏi vậy anh muốn chúng tôi làm gì?
Ông Phil Robertson nhận xét: Nhân
quyền tại Việt Nam ngày càng tồi tệ. RFA
Trong khi theo chúng tôi hiểu thì công an biết rõ ràng sự việc, và
đây là cách đối phó mới của chính quyền với những nhà hoạt động dân chủ. Kiểu
chính quyền nói: “Các anh muốn biểu tình? Tôi sẽ cho các anh trả giá bằng sự
đàn áp, đánh đập” và chúng ta không làm gì được. Đây là cách chính quyền cố
tình phớt lờ để đàn áp chính người dân của họ.
Chúng tôi rất lo ngại những sự việc này và chúng tôi đang hối thúc
chính phủ Hoa Kỳ và các chính phủ khác trên thế giới phải nêu vấn đề này với
chính phủ Việt Nam và cho họ biết rằng chính quyền cần phải có cuộc điều tra
thật sự về những trường hợp như thế này, bắt buộc hung thủ phải lãnh trách
nhiệm. Nếu cứ để những trường hợp hành hung này diễn ra hàng tháng, biến Việt
Nam thành một đất nước vô pháp luật, là một đất nước không đáng được nhận những
lời tung hô mà mà họ đạt được về kinh tế và chính trị bởi những nước trên thế
giới.
Chân Như: Theo ông thì trong bản
báo cáo về nhân quyền tới đây, đâu là những vấn đề quan trọng ông sẽ đưa vào
trong bản báo cho Việt Nam?
Phil Robertson: Chúng tôi vẫn tiếp tục buộc
chính phủ Việt Nam phải nhìn nhận những điều luật như điều 79, điều 88, điều
258 trong bộ luật hình sự của quốc gia là những quy định mà người dân biết
chính phủ đem ra sử dụng nó nhiều lần để cản trở người dân được quyền tụ họp,
quyền biểu tình, nói lên những gì họ muốn nói.
Họ lại tiếp tục chỉnh sửa và tìm
cách đưa thêm nhiều luật lệ để áp tải người dân. Ai cũng biết đây không phải là
một quá trình làm việc dân chủ.
- Ông Phil Robertson
- Ông Phil Robertson
Chúng tôi đã thấy một chính quyền mà liên tục tạo thêm luật lệ để
sẵn trong túi họ hầu mang ra để trị dân khi họ cần đến để nhằm hạn chế quyền
của người dân. Nhưng giờ đây chúng ta lại thấy cách làm khác, đó là hành hung
và hăm dọa, trước đó chỉ là hăm dọa hoặc quấy nhiễu bằng cách công an ở nơi đó
mời người dân đi “café” để nói chuyện hoặc áp lực lên công ty họ đang làm việc,
áp lực lên chủ nhà, áp lực ngay đến những người thân của họ trong gia đình để
hầu buộc người đó từ bỏ con đường đấu tranh. Giờ thì chúng ta lại thấy cách mới
của chính phủ đó là hành hung, hoặc ném chất dơ bẩn vào nhà của họ hoặc kích
động một nhóm những cựu quân nhân đến gào thét trước cửa nhà họ kiểu sử dụng
luật giang hồ để cản trở các nhà dân chủ trong khi những nhà đấu tranh này chỉ
muốn nói lên những điều tốt muốn đất nước được tốt đẹp hơn thôi.
Chân Như: Câu hỏi cuối tôi muốn hỏi
ông đó là ông nhận định sao về việc chính phủ Việt nam hoãn thi hành bộ luật
hình sự 2015, mà đáng ra phải đưa vào xử dụng từ đầu tháng 7 này?
Phil Robertson: Theo tôi, họ lại tiếp tục
chỉnh sửa và tìm cách đưa thêm nhiều luật lệ để áp tải người dân. Ai cũng biết
đây không phải là một quá trình làm việc dân chủ. Chúng ta đã thấy một số người
dân tự ứng cử vào quốc hội và đơn nộp của họ bị loại nên chúng ta có thể hiểu
những người trong quốc hội Việt Nam chỉ là để làm màu, để chính phủ Việt Nam có
cớ khi đưa ra bằng chứng với Liên Hiệp Quốc rằng họ cũng có dân chủ. Thật sự
đây là luật do đảng và cho đảng và trước giờ chưa có gì thay đổi. Họ cũng vừa
mới có cuộc bầu cử và loại một số người nhưng đó chỉ là để cho quốc tế thấy họ
có dân chủ thôi.
Chân Như: Xin cám ơn ông đã dành
cho chúng tôi cuộc chia sẻ này.
