Obama vừa rời VN, báo nhà nước ‘gần Mỹ, thoát Trung’
Một hiện tượng hiếm có đang diễn ra
trong bầu không khí chính trị hỗn tạp ở Việt Nam: ngay sau khi Tổng thống Hoa
Kỳ Obama vừa rời Việt Nam để đi Nhật Bản, báo chí nhà nước bất chợt “lên đồng”.
Trung cộng đã triển khai hệ
thống tên lửa phòng không tầm xa HQ-9 ở đảo Hải Nam và đảo Phú Lâm - quần đảo
Hoàng Sa
“Kiện Trung Quốc:
"Chúng ta sẽ đập nát sự tự tin của họ"” – một tựa đề của báo Tuổi
Trẻ. So với những tựa đề trước đây chỉ vẻn vẹn “Kiện Trung Quốc”, lần này phát
ngôn của báo giới tỏ ra dữ dội hơn nhiều, mà cách nào đó làm người ta liên
tưởng việc báo đảng hung hăng “đập nát luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù
địch”.
“Quân đội Việt Nam có thể
được mời sang Mỹ huấn luyện chung” – một tựa đề hút khách khác của báo Thế
Giới Trẻ. Khác với thời gian trước khi giới tuyên giáo đảng dấm dúi ngụy trang
mối quan hệ quân sự với Mỹ bằng “giao lưu hải quân”, nay sự vụ rõ hơn hẳn.
Nhưng đáng chú ý nhất là mục
đích lớn nhất trong chuyến đến Việt Nam của Tổng thống Obama bắt đầu có lời
giải.
Nếu trước chuyến đi trên, chỉ
có vài tờ báo quốc tế như Nikkey hé lộ “mấu chốt là cảng Cam Ranh”, thì chỉ một
ngày sau khi Obama rời Việt Nam, một số báo nhà nước bắt đầu mô tả chi tiết hơn
về mục đích chuyến thăm và hàm ý những gì mà Mỹ và Việt Nam có thể đã thỏa
thuận.
Sau khi Đài truyền hình Việt
Nam (VTV) hé lộ về quyết định dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí của Mỹ đã chỉ xảy ra
“vào phút chót”, báo VietTimes đưa tin “Các nhà hoạch định hải quân Mỹ muốn
tiếp cận nhiều hơn vào cảng tại vịnh Cam Ranh của Việt Nam, cảng nước sâu tốt
nhất Đông Nam Á. Một cảng quốc tế đã được Việt Nam khai trương vào tháng 3/2016
sẽ đem lại nhiều cơ hội hợp tác với Việt Nam, đô đốc Scott Swift phát biểu trên
Navy Times”.
Nhưng nổi bật nhất là bài viết
của James Holmes trên tạp chí Foreign Policy, trong đó có những nội dung rất
đáng chú ý:
“Điều khiến bất kỳ thuỷ thủ
Hoa Kỳ nào cũng quan tâm nhất lại là thông tin Hà Nội có thể mở cửa trở lại
cảng nước sâu Cam Ranh cho tàu chiến Mỹ như một phần của món quà để đổi lấy
việc dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí”.
“Một số điều cần dõi theo
khi cuộc phiêu lưu tuyệt vời của Tổng thống Obama được tiết lộ: Thứ nhất, vấn
đề hệ trọng là ban lãnh đạo cộng sản Việt Nam có quyết định cho phép hải quân
Mỹ quay lại hay không? Thứ hai, việc cho phép đó kèm theo những điều kiện nào?
Hà Nội sẽ chỉ chấp nhận một sự “hiện diện luân phiên”, theo đó tàu thuyền trú
tại Cam Ranh trong những quãng thời gian dài nhưng sau đó phải quay về nước?
Hay họ sẵn sàng đồng ý với những điều khoản thoáng hơn, chẳng hạn như việc
thiết lập một hải cảng lâu dài cho một đội tàu? Thứ ba, Hà Nội sẽ cho phép quy
mô hiện diện như thế nào? Bao nhiêu tàu được phép cập cảng, và những loại tàu
nào?...”.
Rõ là đang xảy ra một sự đảo
chiều nào đó, ít nhất trên mặt truyền thông và nhiều nhất ở Biển Đông. Một đảo
chiều đủ lớn mà được bật đèn xanh bởi Ban Tuyên giáo trung ương và Bộ Thông tin
và Truyền thông. Và có thể cả Bộ chính trị Việt Nam.
Ở một thái cực khác, giới ngoại
giao Trung cộng vừa tuyên bố Mỹ “châm lửa ở Biền Đông”. Hiển nhiên, Bắc Kinh đã
không giữ nổi bình tĩnh để “lấy làm vui mừng trước việc hủy bỏ lệnh cấm vận vũ
khí của Mỹ đối với Việt Nam” nữa.
Ngay trước mắt, có thể cho rằng
“món quà” bỏ lệnh cấm vận vũ khí của Mỹ đã được đổi lại bằng một thứ đáng giá
không kém là việc gia tăng hiện diện của hải quân Mỹ ở Cam Ranh.
Có cảm giác như chuyến đi Việt
Nam của Obama đã tạo ra một bước ngoặt về tương quan quân sự về cơ chế phòng
thủ của đất nước này so với Trung cộng.
Lê Dung / SBTN
