Việt
Nam Thời Báo.
Đang có những nghi ngờ về khả năng ông Obama
có thể đưa TPP qua “cửa ải” Quốc hội Mỹ...
Thủ lĩnh phe đa số tại Thượng viện Mỹ,
nghị sỹ Cộng hòa Mitch
McConnell, ngày 10/12 tuyên bố Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP)
không nên được đưa lên Quốc hội để bỏ phiếu thông qua trước cuộc bầu cử Tổng
thống năm 2016, thậm chí là trước khi ông Obama rời Nhà Trắng.
Tuyên bố được ông McConnel đưa ra trong cuộc trả lời phỏng vấn
tờ báo Washington Post được xem là một trở ngại lớn đối với TPP - thỏa thuận
giữ vai trò định hình di sản nhiệm kỳ Tổng thống thứ hai của ông Obama.
“Sai lầm lớn”
Ông McConnell,
người trước đây ủng hộ những nỗ lực nhằm tăng quyền đàm phán thương mại cho ông
Obama, phát tín hiệu rằng ông chưa quyết định sẽ bỏ phiếu thuận hay chống đối
với TPP.
Tuy nhiên, thượng nghị sỹ này dự báo rằng TPP sẽ thất bại nếu
được trình Quốc hội vào mùa xuân hoặc mùa hè năm sau theo như kế hoạch của Nhà
Trắng.
“Chắc chắn là thỏa thuận này không nên được gửi đến [Quốc hội
Mỹ] trước cuộc bầu cử. Tôi không cho là như vậy, và tôi có một số vấn đề lớn
với thỏa thuận này”, ông McConnell
nói trong cuộc trả lời phỏng vấn. “Tôi cho là Tổng thống sẽ mắc một sai
lầm lớn nếu tìm cách để thỏa thuận được bỏ phiếu thông qua trong thời gian diễn
ra bầu cử”.
Những tuyên bố này dẫn tới những nghi ngờ về khả năng ông Obama
có thể đưa TPP qua “cửa ải” Quốc hội Mỹ.
Sau một năm giữ cương vị thủ lĩnh phe Cộng hòa tại Thượng viện,
ông McConnell đang có những nỗ lực để cho thấy rằng từ nay đến khi kết thúc
nhiệm kỳ Tổng thống vào tháng 1/2017, ông Obama sẽ không có được bất kỳ một dự
luật lớn nào được thông qua tại Quốc hội.
Ngoài ra, tuyên bố trên của ông McConnell cũng là một trong
những phát biểu công khai gay gắt nhất về triển vọng TPP từ các thủ lĩnh Cộng
hòa - những người hầu như không thể hiện bất kỳ sự ủng hộ nào đối với TPP kể từ
khi 12 quốc gia thành viên đạt thỏa thuận cuối cùng vào tháng 10.
Trước đây, Nhà Trắng vẫn hy vọng rằng sự ủng hộ mạnh mẽ mà Đảng
Cộng hòa dành cho dự luật đàm phán nhanh sẽ đưa ông Obama và phe Cộng hòa xích
lại gần nhau hơn, từ đó dọn đường cho việc thông qua lần cuối TPP.
Đàm phán nhanh là đạo luật cho phép ông Obama có thêm quyền để
hoàn tất TPP.
Ông McConnell nhấn mạnh, đạo luật đàm phán nhanh cũng trao cho
Tổng thống tiếp theo các quyền tương tự. “Tổng thống tiếp theo, cho dù
là ai, cũng có quyền xem xét lại thỏa thuận này, nếu thỏa thuận chưa được thông
qua”, ông McConnell nói.
Theo đạo luật đàm phán nhanh, ông Obama phải đợi 90 ngày sau khi
công bố thỏa thuận TPP cuối cùng mới đặt bút ký vào thỏa thuận và gửi tới Quốc
hội. Điều này có thể xảy ra vào ngày 4/2/2016.
Sau đó, các nghị sỹ sẽ làm việc với chính quyền để xác định xem
sẽ bỏ phiếu vào ngày nào. Các trợ lý của ông Obama nói việc bỏ phiếu có thể
diễn ra sớm nhất vào tháng 3/2016.
Thuốc lá và dược phẩm
“Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với lãnh đạo Quốc hội để thông
qua TPP sớm nhất có thể vào năm sau”, phát ngôn viên Nhà Trắng Brandi Hoffine nói khi được
Washington Post hỏi về những tuyên bố của ông McConnell.
“Chúng tôi không nhận thấy có bất kỳ lý do gì để trì hoãn thỏa
thuận đem lại lợi ích cho người lao động và doanh nghiệp Mỹ thông qua cắt giảm
thuế quan đối với 18.000 mặt hàng xuất khẩu của Mỹ. Các đối thủ cạnh tranh của
chúng ta, bao gồm Trung Quốc, không đứng ngoài lề trong thương mại, và chúng ta
cũng không nên đứng ngoài”, phát ngôn viên Hoffine nói.
Tuy nhiên, không chỉ ông McConnell mà nhiều thành viên quan
trọng khác của Đảng Cộng hòa như thượng nghị sỹ Orrin G. Hatch, Chủ tịch Ủy ban
Tài chính thuộc Thượng viện, cũng phản đối TPP.
Cả ông McConnell và ông Hatch cùng bày tỏ lo ngại đặc biệt về
những điều khoản TPP liên quan đến các công ty thuốc lá và dược phẩm. Cũng
giống như ông McConnell, ông Hatch trước đây ủng hộ dự luật quyền đàm phán
nhanh.
Bang Kentucky của ông McConnell là một trong những bang trồng
thuốc lá lớn nhất của Mỹ, còn bang Utah của ông Hatch có ngành dược phẩm đang
phát triển mạnh.
Một số ứng cử viên hàng đầu của phe Cộng hòa trong cuộc chạy đua
vào Nhà Trắng như tỷ phú Donald Trump hay thượng nghị sỹ bang Texas Ted Cruz
đều không ủng hộ TPP. Tất cả các ứng cử viên của phe Dân chủ, bao gồm cựu Ngoại
trưởng Hillary Clinton, cũng phản đối thỏa thuận này.
Các quan chức chính quyền Obama bày tỏ lo ngại việc trì hoãn
thông qua TPP ở Quốc hội có thể dẫn tới trở ngại chính trị ở các quốc gia khác
đối với thỏa thuận mất hơn 5 năm để đàm phán này. Một số nước có thể quyết định
rút khỏi TPP, nhất là một khi các nhà làm luật Mỹ đòi thay đổi nội dung thỏa
thuận.
Tuần trước, ông Obama đã có cuộc gặp với nhiều lãnh đạo doanh
nghiệp lớn và quan chức tại Nhà Trắng. Cộng đồng doanh nghiệp Mỹ nhìn chung ủng
hộ TPP, nhưng một số tổ chức doanh nghiệp mạnh như Hội đồng Thương mại Mỹ chưa
chính thức ủng hộ thỏa thuận này.
Theo AN HUY
VnEconomy
