VNTB – Hội thảo về những vấn đề có liên quan đến đạo Cao Đài
Quang Nguyên
https://vietnamthoibao.org/vntb-hoi-thao-ve-nhung-van-de-co-lien-quan-den-dao-cao-dai/
Hai ngày, 4 buổi hội thảo, về những vấn đề có liên quan đến đạo Cao Đài nằm trong khuôn khổ Hội nghị Tự Do Tôn Giáo và Niềm Tin Đông Nam Á (SEAFoRB) lần thứ VII được tổ chức trực tuyến bởi BPSOS, có trụ tại Virginia Hoa Kỳ, thay vì tổ chức định kỳ mỗi năm tại một nước trong vùng Đông Nam Á vì nạn dịch Covid-19 – Hội luận kéo dài trong hai ngày 29-30/11, với chủ đề: Đạo Cao Đài – thách đố và triển vọng.
Tham gia hội thảo có nhiều tham luận viên quốc tế:
Bà Anurima Bhargava, thành viên của Uỷ Hội Hoa Kỳ về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế, ông Dan Nadel, viên chức thâm niên, Phòng Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế, Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, Đại Sứ Jos Douma, Đặc Phái Viên Tự Do Tôn Giáo của Hà Lan và Chủ Tịch Liên Minh cho Tự Do Tôn Giáo hay Niềm Tin và bà Victoria Sheahan, đồng sáng lập viên mạng lưới Caodai Today:
Sau khi nhận định về sự phân biệt giữa Đạo Cao Đài và Chi Phái do nhà nước dựng lên theo chỉ thị của Đảng Cộng Sản năm 1997, bà Anurima Bhargava cho biết Hoa Kỳ luôn theo dõi về tự do tôn giáo tại Việt Nam trong suốt 20 năm qua và Ủy Hội Hoa Kỳ về Tự do Tôn Giáo đã đề nghị Chính phủ Hoa Kỳ đưa Việt Nam vào danh sách các quốc gia đáng quan ngại, CPC, vì nhiều hành động vi phạm tự do tín ngưỡng của họ. Bà cho biết bà đến dự hội thảo này vì những gì bà đã biết về sự hy sinh của tín đồ Cao Đài bảo vệ quyền thờ phụng của họ. Bà cầu mong tín đồ Cao Đài được tự do thực hành tín ngưỡng của mình.
Ông Dan Nadel, viên chức thâm niên, Phòng Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế, Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ chia sẻ về chính sách của Hoa Kỳ về bảo vệ tự do tôn giáo ở Việt nam nói chung, liên quan đến Đạo Cao Đài nói riêng. Ông nói, Chính phủ Hoa Kỳ luôn ủng hộ các chính phủ bảo vệ và tôn trong quyền tự do tôn giáo. Quyền tự do tin và thực hành tôn giáo là điều vô cùng quan trọng mà từ Thánh Gandhi tời Muc Sư Luther King đều dã dấn thân đấu tranh cho. Tại Việt Nam quyền này bị gò bó vì các tôn giáo phải đăng ký với chính phủ. Chính quyền Việt Nam đã bỏ tù nhiều tín dồ Cao Đài vì họ bảo vệ quyền tự do tôn giáo của mình; điều này không thể chấp nhận được. Chính phủ Hoa Kỳ kết nối chặt chẽ với những tổ chức nhân quyền trên thế giới theo dõi sinh hoạt tôn giáo ở Việt Nam và các quốc gia khác.
Đại Sứ Jos Douma, Đặc Phái Viên Tự Do Tôn Giáo của Hà Lan và Chủ Tịch Liên Minh cho Tự Do Tôn Giáo hay Niềm Tin giải thích về những gì Liên Minh của 33 quốc gia này có thể đóng góp cho nỗ lực phục hồi cơ đạo của các tín đồ Cao Đài, ông nói chính phủ Việt Nam đã chia rẽ đạo Cao Đài, họ đàn áp tôn giáo nhưng mặt khác lại muốn quốc tế công nhận. TDTG cần được các chính phủ quan tâm trong mọi chính sách ngoại giao. Ông đề nghị xem xét những cam kết mà chính phủ Việt Nam đã ký ở UPR trước đây trong đó chính phủ Ả rập Xê Út yêu cầu Việt Nam phải xem xét các chính sách khoan dung tôn giáo. Ông lưu ý chính quyền Việt Nam chỉ còn một ngày nữa [30/11] để trả lời. Không có dề nghị nào đươc phía VN trả lời, và họ vẫn tiếp tục đàn áp các tổ chức tôn giáo độc lập.
Bà Victoria Sheahan, đồng sáng lập viên mạng lưới Caodai Today giới thiệu về mạng lưới nối kết các tín đồ Cao Đài ở trong và ngoài nước nhằm phục hồi cơ đạo. Bà cho biết sau năm 1975 chính quyền Việt Nam, thông qua chi phái 1997 đã tịch thu Tòa Thánh tây Ninh và nhiều thánh thất địa phương. Hiện nay có hai giáo hội Cao Đài cùng tồn tại, một là giáo hội chân truyền 1926 và một là nhóm Cao Đài 1997 lập nên bởi chính quyền. Vấn đề là thống nhất hai nhóm này. Nhóm Cao Đài 1926 đã thành công bảo vệ tên Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ tại Hoa Kỳ dựa trên phán quyết của tòa án Mỹ. Tâm nguyện của nhóm Cao Đài 1926 là dựa trên luật pháp VN và quốc tế, luật nhân quyền, tăng cường phối hơp các tổ chức nhân quyền quốc tế đòi lại Tòa Thánh Tây Ninh và các thánh thất khác mà chính quyền VN tịch thu của đạo Cao Đài Chính Truyền 1926 và trao lại cho nhóm cho phái 1997.
Trong dịp này, Hòa Thượng Thích Thiện Minh thuộc Giáo Hội PGVNTN phát biểu với hội nghị và các tín đồ Cao Đài. Chúng tôi đăng nguyên văn dưới đây.
Trân trọng kính chào quý Chức sắc và tín hữu đạo Cao Đài cùng quý chức sắc và tín hữu các tôn giáo bạn
Kính chào quý chính khách tham dự hội nghị
Tôi HT.Thích Thiện Minh, thành viên GHPGVNTN xin góp một vài ý kiến như sau:
1/ Trong bối cảnh xã hội VN dưới chế độ CS phi nhân bản, phi tôn giáo, phi tổ quốc, phi dân tộc, phi nhân quyền và phi dân chủ thì các tôn giáo đều cùng chung số phận nghiệt ngã bị bách hại và phân hóa trong đó có Đạo Cao Đài, một tôn giáo mang sắc thái dân tộc tính, dân tộc tình, dân tộc việt, tổng hợp hài hòa tinh hoa các tôn giáo rất xứng đáng có mặt tại VN từ ngày thành lập vào năm 1926 đến nay đã ngót 95 năm
2/ Sự thăng trầm, thành bại, nên hư của Đạo Cao Đài đều do tác nhân nội tại và ngoại tại
Nội tại vì sự phân chia ra nhiều chi phái, theo tả, hữu, có người thực tâm cầu đạo vì nghĩa cả, có người vì lợi,vì danh, vì quyền…từ đó có người phải sa cơ thất thế lỡ vận, hoặc tù đày hay gửi áo mão trả lại cho hội thánh, ngậm ngùi trở về cư gia mang nhiều nổi âu lo cho vận đạo, có người thiếu đức, thiếu tài tâm bất thiện đứng lên cai quản nhơn sanh lẫn nơi đền thánh thiêng liêng thờ thánh thể đấng chí tôn quyền năng Thượng đế
Ngoại tại vì sách lược của chế độ CS muốn quản lý chặt chẻ cơ cấu tổ chức của Đạo Cao Đài. Xét ra có 3 thành phần cộng tác với CS
a/Hội Thánh Đạo Cao Đài bị một số CS cài vào hoạt động từ lâu
b/ Cá nhân chức sắc hay tín hữu Đạo Cao Đài bị CS nắm yếu điểm nên buộc lòng phải tuân phục
c/ Muốn yên thân nên nắng bề nào che bề nấy để được yên ổn tu hành
3/ Chính những kẻ bán mình cho quỷ dữ, làm tay sai cho CS đứng lên điều hành Hội Thánh Quốc Doanh hiện thời là những kẻ làm hại đạo hại đời, làm cho đồng đạo phân lìa đệ huynh ly tán, do đó có nhiều chức sắc, chức việc vì tiền đồ nghiệp đạo, vì tổ thầy đã anh dũng đứng lên đấu tranh bảo vệ công lý đòi hỏi quyền chính danh chính đạo và nhiều vị trãi qua nhiều đau thương tai ách hoặc tù đày
Hôm nay, tôi chỉ nói lên lời tán thán và khuyến tấn tinh thần nhau và kính chúc quý chức sắc, chức việc Đạo Cao Đài sớm được viên thành sở nguyện, vì cũng cùng đồng chung số phận với GHPGVNTN của chúng tôi
Cuối cùng tôi khẳng định tất cả mọi biến thiên của cuộc đời nầy luôn theo quy luật hễ có sinh thì có diệt
Xin cảm ơn tất cả quý vị
Tỳ kheo Thích Thiện Minh