Trung Quốc có đánh Việt Nam?
Việt Nam Thời Báo.
Nguyễn Hưng Quốc (Blog
VOA)
Tàu chiến của Trung Quốc bắn tên lửa trong cuộc tập
trận ở Biển Đông (ảnh tư liệu).
Đầu năm 2015, Thủ tướng Nguyễn Tấn
Dũng ra chỉ thị về việc tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền
lãnh thổ và an ninh biên giới. Ông ra lệnh cho Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, các
Uỷ ban nhân dân tỉnh cũng như Mặt trận Tổ quốc hợp tác chặt chẽ với nhau chống
lại các uy hiếp từ bên ngoài. Gần đây, trên các diễn đàn mạng, người ta xôn xao
trước tin tức Việt Nam cho chở các xe thiết giáp và súng đại bác từ Bắc vào
Nam. Rộ lên tin đồn: Trung Quốc sắp tấn công Việt Nam.
Điều đó liệu có thật hay không?
Riêng tôi, tôi không tin. Tôi không
tin là Trung Quốc sẽ tấn công Việt Nam dù trên biển hay trên đất liền.
Có bốn lý do chính:
Thứ nhất, Trung Quốc không có lý do
gì chính đáng để phải tấn công Việt Nam bằng biện pháp quân sự. Tham vọng của
Trung Quốc lâu nay, như chính họ nhiều lần tuyên bố một cách công khai, là hợp
pháp hoá con đường lưỡi bò bao trùm lên hơn 80% diện tích Biển Đông của Việt
Nam. Chiến thuật để hiện thực hoá tham vọng ấy là xâm lấn từ từ, từ từ, theo
kiểu cắt lát salami (salami slicing) theo cách nói trong tiếng Anh hoặc tằm ăn
dâu theo cách nói của người Việt. Chiến thuật này có hai đặc điểm: tiến hành
từng bước nhỏ và kéo dài trong nhiều năm hoặc thậm chí, nhiều thập niên. Với
Việt Nam, chiến thuật này bắt đầu với việc chiếm cứ Hoàng Sa (1974), sau đó,
một số hòn đảo, bãi đá và rạn san hô trong quần đảo Trường Sa (1988), rồi tuyên
bố về con đường chín đoạn (hay con đường lưỡi bò) trên Biển Đông; gần đây nhất,
họ bồi đắp các bãi đá và rạn san hô thành đảo nhân tạo ở Trường Sa. Trước các
hành động ấy, Việt Nam chỉ lên tiếng một cách yếu ớt. Trung Quốc chỉ cần có
vậy. Thời gian trôi qua, những tiếng phản đối ấy càng lúc càng thều thào dần và
quốc tế cũng càng lúc càng quen dần, cuối cùng, xem tất cả việc làm của Trung
Quốc là những chuyện đương nhiên. Đến lúc ấy, Trung Quốc có thể xem là đã hoàn
toàn thắng lợi. Trung Quốc không cần phải tuyên chiến với Việt Nam. Vô ích.
Thứ hai, tấn công Việt Nam, chưa chắc
đã thắng, Trung Quốc còn đẩy Việt Nam ngả vào Mỹ một cách nhanh chóng hơn. Điều
ai cũng thấy là sau khi Trung Quốc mang giàn khoan HD-981 vào thềm lục địa Việt
Nam, Việt Nam có xu hướng ngả hẳn về phía Mỹ. Các phái đoàn Mỹ sang Việt Nam
dồn dập, các phái đoàn Việt Nam sang Mỹ cũng dồn dập không kém. Quan hệ giữa
Việt Nam và Mỹ vẫn dừng lại ở mức đối tác toàn diện nhưng không ai có thể cả
quyết quan hệ ấy sẽ không được đẩy mạnh lên thành đối tác chiến lược với những
sự hợp tác mật thiết hơn về phương diện quốc phòng. Mọi người đều thấy điều đó,
Trung Quốc lại càng thấy rõ hơn ai hết. Không phải ngẫu nhiên mà mới đây, sau
chuyến đi Mỹ của Nguyễn Phú Trọng, Trung Quốc cử ngay phó Thủ tướng Trương Cao
Lệ sang thăm Việt Nam và hứa hẹn Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ sang thăm Việt Nam
trong năm nay. Bởi vậy, từ phía Trung Quốc, đánh Việt Nam không những vô ích mà
còn có hại: đẩy Việt Nam theo Mỹ, và qua đó, khiến Mỹ càng có thêm lý do để can
thiệp vào tình hình trên Biển Đông. Mà đó là điều Trung Quốc e ngại nhất: chắc
chắn họ chưa muốn, hoặc chưa dám trực tiếp đối đầu với Mỹ.
Thứ ba, tấn công Việt Nam, Trung
Quốc sẽ đánh mất hầu hết các quốc gia khác ở châu Á. Chính sách của Trung Quốc
từ thời Đặng Tiểu Bình là giấu bớt nanh vuốt để chỉ tập trung vào việc phát
triển kinh tế, điều họ gọi là phát triển trong hoà bình. Dưới thời Hồ Cẩm Đào
và đặc biệt, thời Tập Cận Bình, Trung Quốc dần dần bộc lộ tham vọng trở thành
cường quốc trong khu vực, họ hết gây gổ với Nhật Bản đến Philippines và Việt
Nam. Tuy nhiên, điều chắc chắn là Trung Quốc tự biết mình chưa đủ mạnh để có
thể trực tiếp cạnh tranh với Mỹ. Họ, một mặt, hăm he một số nước trong khu vực
như Nhật Bản, Philippines và Việt Nam, mặt khác, vẫn muốn mua chuộc các nước
còn lại trong khối Đông Nam Á. Việc tấn công Việt Nam chắc chắn khiến tất cả
các nước lo sợ và một phản ứng đương nhiên sẽ xảy ra với các nước ấy là cầu cứu
đến Mỹ, lúc ấy, Mỹ càng có lý do để tăng cường sự hiện diện tại châu Á - Thái
Bình Dương.
Cuối cùng, thứ tư, Trung Quốc có
nhiều cách để uy hiếp và vô hiệu hoá các phản ứng chống đối của Việt Nam chứ
không nhất thiết phải sử dụng đến biện pháp quân sự. Một trong những cách ấy là
sử dụng con cờ Campuchia như điều họ từng làm sau năm 1975 khi Việt Nam quyết
định ngả theo Liên Xô. Hiện nay, trong các quốc gia thuộc khối ASEAN, Campuchia
là nước thân thiện với Trung Quốc nhất. Đầu tháng 7, khi Nguyễn Phú Trọng sang
Mỹ, 23 viên tướng Campuchia cũng sang thăm Trung Quốc. Khi Việt Nam và Mỹ lên
tiếng về một tầm nhìn chung trong các vấn đề liên quan đến Biển Đông, Campuchia
cũng đặt vấn đề với Việt Nam về vấn đề biên giới chung giữa hai nước. Có lẽ
Campuchia sẽ không dại dột để gây chiến với Việt Nam nhưng họ lại đủ sức quấy
nhiễu các vùng biên giới để gây sức ép với Việt Nam theo hướng có lợi cho Trung
Quốc.
Nói tóm lại, theo tôi, chiến tranh
giữa Việt Nam và Trung Quốc chắc sẽ không xảy ra nhưng những lục đục giữa Việt
Nam và Campuchia thì có lẽ sẽ càng ngày càng thường xuyên và càng trầm trọng.
Nguyễn Hưng Quốc
