Thượng Đế dạy
năm 1927:
ĐHNS ngày 27/05/2015 là chỉ rõ cánh cửa để họ mở...
BBT Blog.
TBT Nguyễn Phú Trọng trao đổi với TT Obama về những vấn
đề ‘vướng mắc’
08.07.2015
TOÀ BẠCH ỐC—
Thông
cáo Tòa Bạch Ốc gửi ra trước buổi gặp giữa Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama và
Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng hôm 7/7 cho biết vấn đề TPP (Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương), vấn
đề nhân quyền và hợp tác quốc phòng song phương sẽ là những chủ đề được bàn đến
bên cạnh vấn đề hợp tác trên nhiều lĩnh vực.
Đây cũng được xem là những
vấn đề còn nhiều ‘vướng mắc’ trong việc đào sâu mối quan hệ giữa hai nước
Việt–Mỹ.
Việc
Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng đến Mỹ và có cuộc gặp với
Tổng thống Barack Obama hôm 7/7 được xem là một sự kiện nổi bật trong bối cảnh
kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ Việt–Mỹ. Bên
cạnh những vấn đề hợp tác thương mại, kinh tế, giáo dục…, những vấn đề nóng
được nhiều người quan tâm theo dõi qua sự kiện này là việc thúc đẩy ký kết Hiệp
định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), vấn đề Biển Đông và nhân quyền.
Tổng
thống Obama ngay từ đầu khẳng định đây là một cơ hội tốt để trao đổi nhằm tăng
cường mối quan hệ giữa hai nước Việt–Mỹ. Ông cho biết về những vấn đề đã được
thảo luận giữa hai nhà lãnh đạo:
“Đây
là một cơ hội tuyệt vời cho chúng tôi làm sâu sắc thêm các cuộc thảo luận của
hai nước quanh viễn kiến của chúng tôi cho một mối quan hệ đối tác toàn diện.
Chúng tôi đã thảo luận về TPP và tiềm năng to lớn của một thỏa thuận thương mại
tiêu chuẩn cao mà sẽ nâng cao những tiêu chuẩn lao động, những tiêu chuẩn về
môi trường và có tiềm năng tạo nên tăng trưởng việc làm và sự thịnh vượng to
lớn cho cả người Việt Nam và người Mỹ.”
"Chúng
tôi đã thảo luận về tầm quan trọng của việc giải quyết những tranh chấp hàng
hải ở Biển Đông và khắp châu Á-Thái Bình Dương theo luật pháp quốc tế để đảm
bảo sự thịnh vượng và tự do hàng hải, vốn đã tạo điều kiện cho tăng trưởng kinh
tế to lớn diễn ra trong khu vực, tiếp tục trong nhiều thập kỷ tới.”
‘Xoay trục’ hướng về nhau
Một
số nhà bình luận cho rằng chuyến đi của ông Nguyễn Phú Trọng tới Mỹ là một chỉ
dấu cho thấy sự thay đổi chiến lược, mà một số người gọi là “xoay trục chiến
lược” của Đảng Cộng sản Việt Nam trong bối cảnh Trung Quốc đang gia tăng các
hành động nhằm khẳng định yêu sách chủ quyền gần như toàn bộ khu vực Biển Đông,
trong đó bao gồm khu vực mà Việt Nam có tuyên bố chủ quyền. Trong khi đó,
truyền thông quốc tế nhận định sự kiện này sẽ mang lại lợi ích cho cả hai phía,
khi Hoa Kỳ với chiến lược “xoay trục về châu Á” đang cần có sự hiện diện nhiều
hơn trong khu vực Biển Đông mà Hoa Kỳ cũng đang có lợi ích trong đó.
Phó
Tổng thống Joe Biden trong buổi tiếp đãi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trưa ngày
7/7 cũng khẳng định:
“Khi
chúng tôi tiếp tục chiến lược tái cân bằng về khu vực châu Á Thái Bình Dương
thì những đối tác như Việt Nam chưa bao giờ quan trọng hơn lúc này. Chúng ta
chia sẻ lợi ích về hòa bình và ổn định trong khu vực, chia sẻ lợi ích trong
khối ASEAN thịnh vượng và tăng cường quan hệ giữa hai nước chúng ta.”
Chuyến
đi Mỹ lần đầu tiên của một người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam đã thu hút khá
nhiều sự chú ý của dư luận tại hai nước và quốc tế. Báo chí quốc tế gọi đây là
chuyến đi “lịch sử” và cho rằng Mỹ đang cố gắng lôi kéo Việt Nam về phía mình
trong khi Việt Nam sử dụng Mỹ như là một lực lượng đối trọng để đối phó với
Trung Quốc.
Những ‘vướng mắc’
Tuy
cả hai phía đều có những lợi ích chung cho việc xích lại gần nhau hơn, nhưng
những vấn đề nổi cộm khác về nhân quyền như việc giam giữ tù nhân lương tâm,
đàn áp những tiếng nói đối lập hay tự do tôn giáo… vẫn còn là những cản trở cho
việc phát triển hơn nữa mối quan hệ song phương.
Trong buổi tiếp ông Nguyễn Phú Trọng, Phó Tổng thống Biden cũng
nhắc đến những sự khác biệt, trong đó có những tiếng nói của cộng đồng Việt Nam
tại Mỹ.
“Mối
quan hệ đối tác thừa nhận chúng ta có những sự khác biệt về hệ thống, có rất
nhiều điều chúng ta có thể cùng nhau thực hiện. Và mối quan hệ đối tác hoan
nghênh sự tham gia của tất cả những tiếng nói khác biệt, bao gồm những người Mỹ
gốc Việt mà rất nhiều người trong số họ đang có mặt ở đây hôm nay. Chúng ta sẽ
tiếp tục có những đàm phán đầy khó khăn mà cần phải có sự tôn trọng về quan
điểm và hệ thống của nhau, nhưng đó là cách mà chúng ta đã đạt được những gì
đang có hôm nay.”
Trong khi các nhà lãnh đạo hai nước hội đàm bên trong Tòa Bạch
Ốc thì bên ngoài có khoảng hơn 1.000 người Việt biểu tình với nhiều biểu ngữ
kêu gọi Việt Nam trả tự do cho các tù nhân lương tâm, tôn trọng những tiếng nói
đối lập, tự do tôn giáo và chống lại hành động xâm lấn lãnh hải của Trung Quốc.
Ông
Đoàn Hữu Định, Chủ tịch Ủy ban tổ chức biểu tình, cho biết những kỳ vọng của
cộng đồng người Việt tại Mỹ trong dịp này.
“Ban
tổ chức và ban điều hợp cuộc biểu tình ngày hôm nay có những kỳ vọng, đó là
chính quyền Hoa Kỳ nghe và thấy được những ý muốn, khát vọng và đòi hỏi của
cộng đồng Việt Nam hải ngoại. Chúng ta đòi hỏi
người Mỹ khi nói chuyện với Cộng sản, lúc nào cũng phải đặt vấn đề nhân quyền
lên trên hết.”
Cũng
có một số gương mặt thanh niên gốc Việt tham gia trong đoàn biểu tình. Nhật Phó
là một trong số đó. Cô nói cô muốn trở thành một phần của thông điệp gửi đến
chính phủ Mỹ và thế giới:
“Tôi
muốn tự mình đến đây. Ba mẹ tôi đang ở nước ngoài. Tôi nghĩ rằng là một người
Mỹ gốc Việt, việc tìm hiểu để biết hơn về cội nguồn của mình là rất quan trọng.
Tôi thấy rằng điều quan trọng đối với tất cả người Mỹ gốc Việt là đến đây để
biểu tình chống lại chuyến thăm của ông Nguyễn Phú Trọng. Tôi muốn được tham
gia. Tôi muốn được là một phần của thông điệp. Chúng
tôi đến thủ đô của Hoa Kỳ để cho thấy là cộng đồng Việt Nam rất mạnh. Chúng ta
không thể chỉ ngồi đó và chờ. Có hàng trăm người đi biểu tình hôm
nay. Tôi hy vọng rằng có thể Tổng thống Obama có thể thấy là có một nhóm người
luôn sẵn sàng biểu tình và chuyển đi thông điệp mà họ cho là đúng đắn.”
‘Khúc xương khó nuốt’
Trước đó một ngày, 9 vị dân biểu Mỹ đã gửi thư yêu cầu Tổng
thống Obama đề cập đến vấn đề tù nhân chính trị và tôn giáo tại Việt Nam và đòi
Việt Nam phóng thích các nhà hoạt động hiện đang bị giam giữ, đồng thời tôn
trọng xã hội dân sự, các nhóm tôn giáo và quyền tự do chính trị tại Việt Nam.
Trong
buổi họp với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Tổng thống Obama cho biết hai bên đã
thảo luận thẳng thắn về một số khác biệt quanh vấn đề nhân quyền và tự do tôn
giáo và ông cho là những căng thẳng trên có thể được giải quyết song phương và
đa phương.
Đáp
lại, ông Nguyễn Phú Trọng nói đây là một trong những vấn đề “vướng mắc” đã được
thảo luận “trên tinh thần thẳng thắn và xây dựng.”
“Trên tinh thần thẳng thắn và xây dựng, chúng tôi cũng
trao đổi về những vấn đề hiện nay còn vướng mắc như phải tiếp tục làm sao sớm
đàm phán kết thúc và ký kết được Hiệp định TPP, vấn đề nhân quyền, vấn đề trên
Biển Đông có những việc làm trái với pháp luật quốc tế, với thỏa thuận của các
nước ở trong khu vực, và cũng bày tỏ quan điểm quan ngại về tình hình các diễn
tiến mới trên Biển Đông.”
Một số nhà phân tích quốc tế nhận định mặc dù nhân quyền vẫn còn
là “khúc xương khó nuốt” trong việc phát triển hơn nữa mối quan hệ Việt–Mỹ,
nhưng vì những lợi ích chiến lược chung cốt lõi khác, có thể hai bên sẽ nhượng
bộ nhau để đạt được mục tiêu chung. Tuy nhiên, vẫn còn quá sớm để khẳng định
điều này khi cả hai bên đều sẽ có những thay đổi về lãnh đạo trong thời gian
sắp tới.
