Đại
sứ Mỹ tại Việt Nam gặp cộng đồng Việt ở Little Saigon
Ngọc Lan, thông tín viên RFA, California
2015-07-13
Ông Ted Osius, đại sứ
Hoa Kỳ tại Việt Nam trong cuộc gặp gỡ với cộng đồng người Mỹ gốc Việt ở Little
Saigon hôm Chủ Nhật, 12 Tháng Bảy, 2015
Photo Ngọc Lan, RFA
Ông Ted Osius, đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam, vừa
có cuộc gặp gỡ với cộng đồng người Mỹ gốc Việt ở Little Saigon hôm Chủ Nhật, 12
Tháng Bảy, 2015.
Buổi gặp gỡ, được tổ chức tại Trung Tâm Le-Jao
Center của trường đại học cộng đồng Coastline, Westminster, còn có sự tham dự
của bốn dân biểu liên bang Ed Royce (chủ tịch Ủy Ban Ngoại Giao Hạ Viện), Alan
Lowenthal, Loretta Sanchez, và Dana Rohrabacher, cùng nhiều vị dân cử địa phương
của Westminster, Garden Grove, và Fountain Valley, ba thành phố có đông đảo
người Việt cư ngụ.
So với các cuộc gặp đại sứ Mỹ lần trước, lần
này có lẽ là đông nhất. Cả hội trường của trường đại học không còn một chỗ
trống.
Sau phần phát biểu của bốn vị dân biểu liên
bang là phần phát biểu của Đại Sứ Ted Osius, qua nhiều đề tài từ nhân quyền,
thương mại, giáo dục, an ninh và bang giao giữa hai nước. Ông đại sứ cũng đã
trả lời khoảng 20 câu hỏi của cử tọa, về nhiều vấn đề như nhân quyền, chiến
tranh Việt Nam, nghĩa trang quân đội Biên Hòa, tài sản của người Mỹ gốc Việt bị
CSVN tịch thu, tự do tôn giáo,...
Nhân dịp này, Đại sứ Ted Osius cũng trả lời
một số câu hỏi do thông tín viên Đài Á Châu Tự Do đặt ra.
Ngọc Lan: Thưa ngài Đại sứ, theo như ông nói, kim ngạch
xuất nhập cảng giữa Việt Nam và Hoa Kỳ trong năm nay là 36 tỉ đô la và năm tới
là 40 tỉ đô la. Tôi cũng được biết là Việt Nam xuất siêu qua Mỹ nhiều hơn, Việt
Nam bán hàng qua Mỹ nhiều hơn là Mỹ bán hàng qua Việt Nam. Như vậy làm thế nào
để Mỹ có thể làm giảm sự thâm thủng mậu dịch này giữa hai quốc gia?
Đại sứ Ted Osius: Mới tuần trước Hoa Kỳ đã làm giảm sự thâm
thụt mậu dịch với Việt Nam qua việc Hoa Kỳ đã ký hai hợp đồng bán máy bay
Boeing trị giá 7 tỉ đô la cho Việt Nam Airline và hợp đồng thứ nhì trị giá 6 tỉ
đô la bán máy bay Boeing cho VietJet Airline. Đó là những cách mà Hoa Kỳ đã làm
để làm giảm thâm thụt mậu dịch với Việt Nam. Theo tính toán của tôi thì với 13
tỉ đô la đó sẽ tạo ra rất nhiều việc làm cho người Mỹ. Đó là hai thỏa thuận mới
đạt được và sẽ được hoàn tất trong thời gian tới. Tôi tin rằng khi thỏa thuận
này hoàn tất thì nó sẽ có lợi cho Hoa Kỳ.
Tôi có nói chuyện với một số nhà lãnh đạo Việt
Nam và tôi nói rất là rõ ràng với họ rằng nếu không có sự cải thiện nhân quyền
một cách đáng kể thì không thể có chuyện tháo bỏ toàn bộ lệnh cấm vận bán võ
khí giết người cho Việt Nam
Đại sứ Ted Osius
Ngoài ra Hoa Kỳ cũng xuất cảng qua Việt Nam
nhiều sản phẩm nông nghiệp từ khắp nơi trên nước Mỹ như đậu nành, gia súc, thịt
gà, thịt, nói chung là khắp nơi trên nước Mỹ đều có sản phẩm xuất cảng sang
Việt Nam.
Đôi khi giữa Việt Nam và Hoa Kỳ cũng có giảm
bớt buôn bán, nhưng đa số là về phía Việt Nam như có một số hàng hóa
không đạt tiêu chuẩn Hoa Kỳ chấp nhận nên làm giảm bớt sự buôn bán giữa hai bên.
Công việc chúng tôi làm hàng ngày là làm sao làm cho thương mại hai bên được
trôi chảy. Nếu trôi chảy như vậy thì hai bên cùng có lợi và bên Hoa kỳ cũng bán
được hàng hóa qua bên Việt Nam và hai bên có sự trao đổi mua bán một cách công
bằng hơn. Đó cũng có liên quan đến vấn đề TPP. Tôi tin rằng khi TPP thành hình
thì công việc buôn bán này sẽ phát triển nhiều hơn nữa.
Có nhiều cách để gia tăng sự buôn bán giữa Hoa
Kỳ và Việt Nam cho nên chúng ta phải chuẩn bị để có những phương cách đó và tôi
tin là TPP sẽ là cách làm cho hàng hóa thông thương giữa hai quốc gia ngày càng
gia tăng hơn nữa.
Ngọc Lan: Thưa ông, điều gì sẽ phải diễn ra, sẽ
phải giải quyết trước khi Mỹ quyết định bán vũ khí sát thương cho Việt Nam?
Đại sứ Ted Osius: Hồi Tháng Mười vừa qua, Mỹ coi như đã
tháo dở một phần lệnh cấm vận vũ khí giết người, bây giờ phía Việt Nam muốn
tháo dỡ toàn bộ, thì bên phía Mỹ luôn luôn nói với Việt Nam rằng điều kiện để
Mỹ tháo gỡ lệnh cấm vận vũ khí toàn bộ thì Việt Nam phải có sự cải thiện nhân
quyền một cách đáng kể. Tôi có nói chuyện với một số nhà lãnh đạo Việt Nam và
tôi nói rất là rõ ràng với họ rằng nếu không có sự cải thiện nhân quyền một
cách đáng kể thì không thể có chuyện tháo bỏ toàn bộ lệnh cấm vận bán võ khí
giết người cho Việt Nam. Và người đồng nhiệm của tôi hiểu rất rõ điều tôi muốn
nói là gì.
Trong thời gian qua tôi cũng đưa ra một số dự
luật cho đài Á Châu Tự Do được phát thanh thoải mái sang Việt Nam. Nếu Việt Nam
chấp nhận điều này thì coi như những thông tin về tư tưởng đều có thể vào Việt
Nam
Đại sứ Ted Osius
Ngọc Lan: Theo ý ông, điều cụ thể mà người Việt
hải ngoại có thể làm để giúp cho người dân trong nước là gì?
Đại sứ Ted Osius: Theo tôi thì không có gì quan trọng hơn
là phối hợp gia tăng giáo dục tại Việt Nam. Nếu chúng ta muốn có quan hệ ngoại
giao giữa hai bên tốt hơn và muốn cho thế hệ trẻ Việt Nam hiểu biết hơn và khá
hơn thì không có cách nào khác hơn là giúp cho họ đi học. Trong 20 năm qua,
chúng ta thấy sự đầu tư về giáo dục là điều quan trọng nhất, đặc biệt qua
chương trình Fulbright mà người Mỹ đã thực hiện. qua chương trình này người Mỹ
đã dạy về kinh tế, cách nghĩ về kinh tế như thế nào, ngoài ra chính phủ Hoa Kỳ
không chỉ dạy thôi mà còn kết hợp với các tổ chức tư nhân để làm sao làm cho
suy nghĩ của sinh viên Việt nam năng động hơn. Ngoài ra thì chúng tôi cũng hợp
tác với công ty khác như Intel của Hoa Kỳ, trong thời tới sẽ có 3 cơ sở của
trường đại học Fulbright tại Sài Gòn và đây là cách đầu tư tốt nhất trong tương
lai, lần đầu tiên có một đại học của Mỹ tại Việt Nam. Chỉ có qua giáo dục là
cách tốt nhất mà người dân có thể đóng góp cho sự thăng tiến quan hệ giữa Hoa
Kỳ và Việt Nam.
Cũng xin thưa thêm là trong buổi gặp gỡ với
cộng đồng người Mỹ gốc Việt ở Little Saigon, Ban Việt Ngữ Đài Á Châu Tự Do
chúng tôi có nêu một câu hỏi với Dân Biểu Ed Royce, Chủ Tịch Ủy Ban Ngoại Giao
Hạ Viện Liên Bang Mỹ, về chuyện Việt Nam vẫn còn cấm nhiều sản phẩm văn hóa từ
Hoa Kỳ về Việt Nam, bán ở Việt Nam, như các sản phẩm của trung tâm Thúy Nga,
các báo chí truyền thông truyền hình của Việt Nam… Vậy làm sao Hoa Kỳ có thể
giải quyết được chuyện này trong những ngày tới, đặc biệt là bao gồm trong Hiệp
Định Thương Mại Xuyên Thái Bình Dương, gọi tắt là TPP? Câu hỏi này được Dân
biểu Liên Bang Ed Royce trả lời như sau:
Dân Biểu Ed Royce: Về các sản phẩm Hoa Kỳ tại Việt Nam,
điều tôi muốn nói là làm sao có thị trường tự do hơn. Đặc biệt là trong vấn đề
internet, dụng cụ tìm kiếm trên internet, nếu mà Việt Nam không ngăn cản
điều này thì thị trường mới được mở ra và mọi thứ khác sẽ được mở ra.
Đây là điều rất quan trọng trong việc thương
thuyết với Việt Nam để có thể mở thị trường Việt Nam cho tất cả các sản phẩm
thì các sản phẩm báo chí văn hóa cũng sẽ được bán theo luôn. Tôi đã từng đưa ra
một số dự luật liên quan đến vấn đề này trong mấy năm qua và tôi thấy đây là
điểu rất quan trọng. Trong thời gian qua tôi cũng đưa ra một số dự luật cho đài
Á Châu Tự Do được phát thanh thoải mái sang Việt Nam. Nếu Việt Nam chấp nhận
điều này thì coi như những thông tin về tư tưởng đều có thể vào Việt Nam. Phát thanh
rất là quan trọng đối với vấn đề Việt Nam thành ra tôi nghĩ nếu được quyền phát
thanh về Việt Nam, không bị cản trở trong sự thỏa thuận giữa Mỹ và Hoa Kỳ thì
tôi nghĩ các chương trình phát thanh sẽ làm cho Việt Nam thay đổi.
