4248.
Dư luận trước chuyến công du
Hoa
Kỳ của TBT Nguyễn Phú Trọng
Posted
by adminbasam on 02/07/2015
Gia
Minh, PGĐ Ban Việt
ngữ RFA
02-07-2015
Tổng bí thư đảng cộng sản Việt Nam, ông
Nguyễn Phú Trọng, vào tuần tới sẽ đến Hoa Kỳ trong chuyến công du đầu tiên của
một người đứng đầu đảng cầm quyền tại Việt Nam đến Hoa Kỳ.
Chuyến đi này được giới chuyên gia đánh giá
ra sao?
Mỹ chìa tay cho VN?
Nhiều chuyên gia về Việt Nam, nhất là mối
quan hệ Hà Nội- Washington, trong những ngày qua lên tiếng cho rằng chuyến công
du của ông tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Hoa Kỳ lần này mang tính ‘biểu
tượng’. Chính phủ Mỹ hiểu rõ hệ thống chính trị của Việt Nam là đảng cộng sản
nắm toàn quyền cai trị, dù rằng Việt Nam cũng có chủ tịch nước là nguyên thủ
quốc gia và thủ tướng là người đứng đầu chính phủ.
Hoa kỳ từng tiếp thủ tướng Phan Văn Khải năm
2005, chủ tịch Nguyển Minh Triết năm 2007, thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng năm
2008 và chủ tịch nước Trương Tấn Sang năm 2013 tại Nhà Trắng. Tuy nhiên lần này
thông tin nói ông tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng sẽ được tổng thống Barack
Obama tiếp tại Nhà Trắng khiến nhiều người quan tâm.
Luật sư Vũ Đức Khanh, từ Canada, có bình luận
về tin ông Nguyễn Phú Trọng sẽ được gặp người đứng đầu chính phủ Mỹ tại chính
nơi làm việc của nguyên thủ Hoa Kỳ như sau:
“Tôi nghĩ rằng vì chiến lược chuyển trục sang
Á Châu-Thái Bình Dương của tổng thống Hoa Kỳ Obama, cho nên Nhà Trắng sẽ làm
một ngoại lệ là tiếp ông tổng bí thư của Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú
Trọng.
Thật sự ra có nhiều người từng vào Nhà Trắng,
trong đó có những nhà lãnh đạo cộng đồng như Đức Dalai Lama, hoặc gần đây chúng
ta có thấy tổng thống Obama tiếp anh Điếu Cày Nguyễn Văn Hải trong Nhà Trắng.
Vì vậy vấn đề ông Trọng vào Nhà Trắng cũng không phải là vấn đề gì quá to
tát. “
Vai trò cá nhân lãnh đạo
Đối với những người trong nước thì vai trò
của ông Nguyễn Phú Trọng không giống những vị nguyên thủ quốc gia khác có thể
có những quyết định cá nhân. Trong trường hợp Việt Nam với cơ chế tập thể làm
chủ, Bộ Chính Trị đưa qua quyết định và ông Nguyễn Phú Trọng chỉ là người được
chọn để mgang đi thông điệp đã được thống nhất.
Luật sư Vũ Đức Khanh nói về điều này:
“Việt Nam không phải là một trục quan trọng
trong chiến lược chuyển trục sang Á châu- Thái Binh Dương của Hoa Kỳ; tuy nhiên
Việt Nam sẽ là một trong những tiền đồn quan trọng cua liên minh Hoa Kỳ ở khu
vực Châu Á- Thái Bình Dương vì Việt Nam có đường biên giới sát với Trung Quốc
và có cùng ý thức hệ với Trung Quốc. Nếu như Việt Nam nằm trong quỹ đạo của
Trung Quốc thì bắt buộc Hoa Kỳ phải mở một vòng tuyến Đông Nam Á, phải sử dụng
trục của Eo biển Malacca, trong đó có Singapore, Mả Lai và Indo. Vì không muốn
trục Đông Nam Á đó phải dời xuống tận cùng của khu vực Biển Đông, bằng mọi giá
Hoa Kỳ muốn giữ được một thế cân bằng ở Việt Nam. Mục đích của Hoa Kỳ là muốn
sử dụng Việt Nam như một vùng ‘trái độn’ nếu như Hà Nội ngả về phía Trung Quốc
thì ít nhất Hoa Kỳ còn kiểm soát được một vùng nào đó. Tôi không muốn trở lại
cuộc chiến tranh trước đây ở vùng vĩ tuyến thứ 17; nhưng Hoa Kỳ phải bằng mọi
giá với cách nào đó giữ được vùng nào đó ở phía nam Việt Nam, dùng Việt Nam như
vùng ‘trái độn’.
Nếu Việt Nam không ngả hẳn về phía Trung Quốc
hay Hoa Kỳ thì Mỹ thành công ở mức độ vô hiệu hóa Việt Nam và Trung Quốc.”
Kỳ vọng giới hạn và lực cản
Trung Quốc!
Một người theo dõi sát tình hình Việt Nam
hiện nay, nhà báo Phạm Chí Dũng, từ Sài Gòn thừa nhận quyết định cử ông tổng bí
thư đảng cộng sản Nguyễn Phú Trọng sang Hoa Kỳ trong thời điểm hiện nay cũng
khiến những người như ông có một số kỳ vọng. Nhà báo Phạm Chí Dũng phát biểu:
“Tôi có kỳ vọng ngay trong ngắn hạn là sau
chuyến đi của ông Nguyễn Phú Trọng đến Washington gặp tổng thống Obama phía
Việt Nam có thể chấp nhận một số cam kết, thực hiện một số cam kết về nhân
quyền: thả tù nhân lương tâm, chấp nhận hoạt động đương nhiên của các tổ chức
xã hội dân sự.
Về dài hạn thì còn tùy thuộc vào Trung Quốc
mà Trung Quốc thì đang muốn chiếm lấy Biển Đông. Trong những ngày này chúng ta
thấy xuất hiện giàn khoan Hải Dương 981 như những gì mà nó đã ‘vươn vòi’ vào
tháng 5, tháng 6 năm 2014. Nếu như Trung Quốc vẫn cố tình gây hấn với Việt Nam;
điều đó sẽ trở thành sức cản đáng ngại đối với vấn đề thay đổi thể chế và sự
phát triển dân chủ, nhân quyền ở Việt Nam.”
Về sức cản của Trung Quốc, thì nhà nghiên cứu
Biển Đông Trương Nhân Tuấn từ Pháp nêu ra việc Bắc Kinh vừa cho di chuyển giàn
khoan Hải Dương 981 vào vùng chồng lấn tại Vịnh Bắc Bộ như hiện nay là có tính
toán đối với chuyến công du Hoa Kỳ của người đứng đầu đảng cộng sản Việt Nam.
Ông này nhận định:
“Tôi nghĩ trong vài ngày tới giàn khoan này
có thể di dịch về phía bờ biển Việt Nam, ở một vị trí gây tranh cãi như hồi năm
ngoái để làm áp lực với ông Trọng nếu ông này biểu lộ những ý tưởng thân Mỹ.”
Nhà báo Võ Văn Tạo từ Nha Trang cũng có ý
kiến về chuyến công du Mỹ của ông tổng bí thư đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú
Trọng như sau:
“Việc người Mỹ có mời ban lãnh đạo Việt Nam
mà năm ngoái có ông Phạm Quang Nghị sang thăm với tư cách thành viên Bộ Chính
Trị và bí thư thành ủy Hà Nội, và năm nay ông Nguyễn Phú Trọng. Nhưng tôi
không đặt nhiều kỳ vọng vào chuyến đi của ông Nguyễn Phú Trọng vì chắc chắn Đại
hội 12 ông Trọng cũng sẽ nghỉ. Thứ hai theo tôi nghĩ ông Trọng không phải là
con người quyết đoán, có tư duy táo bạo, không có năng lực thực sự. Do đó tôi
không hy vọng lắm về chuyến đi của ông Trọng.
Mặc dù các diễn biến ở khu vực với tình hình
như ở Myanmar, tôi biết người Mỹ có vai trò rất lớn trong việc thuyết phục chế
độ độc tài quân sự của thống chế Thein Sein theo xu hướng dân chủ hóa ở mức độ
nào đó. Myanmar có thể được như thế nhưng còn Việt Nam tôi cho rằng khả năng đó
rất hiếm có. Ai cũng muốn nó xảy ra, nhưng theo tôi nghĩ khó, rất khó, mà tôi
cho tỷ lệ hầu như chỉ là 1 hoặc 2% thôi.”
Trong tuần qua, có tù nhân lương tâm luật sư
nhân quyền Lê Quốc Quân mãn án tù 30 tháng và được trả về nhà. Trường hợp này
khác hẳn trước đây người khởi xướng CLB Nhà báo Tự Do và chống Trung Quốc Điếu
Cày Nguyễn Văn Hải, sau khi mãn án tù với lý do trốn thuế bị giam lại ngay với
cáo buộc chính trị.
Một tù nhân chính trị khác là ông Lê Thanh
Tùng ở Sóc Sơn Hà Nội được tha về sớm 5 tháng. Điều này được một số người cho
rằng đó là món quà mà ông tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng mang theo sang Mỹ lần
này.
Tuy nhiên, luật sư Vũ Đức Khanh trích dẫn
phát biểu của đại sứ Mỹ ở Việt Nam, Ted Osius, rằng Hà Nội không thể dùng tù
chính trị để đổi chác, mà mối quan hệ song phương Việt- Mỹ phải được xây dựng
trên nền tảng những giá trị mà hai phía cùng chia xẻ. Hoa Kỳ muốn giúp Việt Nam
trở thành một quốc gia hùng cường, thịnh vượng, trong đó có tôn trọng những quyền
cơ bản của người Việt Nam.
