Bà Hillary
Clinton lên tiếng về TPP
15.06.2015.
VOA.
Ứng viên tổng thống
thuộc đảng Dân chủ, bà Hillary Clinton, kêu gọi Tổng thống Barack Obama làm
việc với các thành viên đảng Dân chủ trong quốc hội để cứu vãn dự luật có tên
gọi Quyền Xúc tiến Thương mại (TPA), được coi là vô cùng quan trọng cho Hiệp
định Đối tác Thương mại xuyên Thái Bình Dương (TPP).
Theo tường thuật của thông
tín viên Victor Beattie, một đảng viên Cộng hòa hàng đầu trong quốc hội vẫn tỏ
ra lạc quan rằng TPA sẽ được thông qua vì các hệ quả lớn mà các thỏa thuận
thương mại mang lại cho vị thế lãnh đạo của nước Mỹ.
Trong một cuộc vận động
ở Des Moines, Iowa hôm qua, cựu Ngoại trưởng Clinton kêu gọi ông Obama lắng
nghe các đảng viên Dân chủ, những người thứ Sáu tuần trước đã bỏ phiếu chống dự
luật về trợ giúp người lao động gắn với TPA:
“Trong 8 năm tôi làm ở
Thượng viện, tôi đã bỏ phiếu ủng hộ một số thỏa thuận thương mại và tôi đã bỏ
phiếu chống lại những thoả thuận khác. Tôi nghĩ tôi có một ý tưởng khá hay về
những gì mà chúng ta có thể làm để thỏa mãn những điều kiện mà tôi tin là bất
kỳ hiệp định thương mại nào, nhất là hiệp định TPP, phải thỏa mãn. Đầu tiên là
thỏa thuận phải bảo vệ các công nhân Mỹ, và thứ hai, cần phải tăng lương và tạo
công ăn việc làm với thu nhập tốt ở trong nước, và thứ ba, cần phải bảo vệ
quyền lợi an ninh quốc gia của Hoa Kỳ. Tôi đã đề cập tới chuyện này nhiều tháng
qua. Và theo tôi, hiện cần phải thực hiện những việc sau. Để đạt được một thỏa
thuận đáp ứng các tiêu chuẩn cao, tổng thống cần phải lắng nghe và làm việc với
các đồng minh trong quốc hội, những người đã bày tỏ quan ngại về tác động của
một thỏa thuận yếu kém đối với các công nhân Mỹ, để bảo đảm là chúng ta có được
một thỏa thuận tốt nhất và mạnh nhất có thể, và nếu không đạt được điều đó, thì
chúng ta không nên ký kết bất kỳ thỏa thuận nào.”
Từng bị chỉ trích vì
trước đây không lên tiếng về TPP, bà Clinton không công khai ủng hộ thỏa thuận
này, mà cho rằng cần phải đợi cho tới khi nào các cuộc đàm phán giữa 12 đối tác
trong khu vực Thái Bình Dương hoàn tất.
Bên chống đối TPP,
trong đó có các liên đoàn lao động, các nhóm bảo vệ môi trường, an toàn thực
phẩm, và tiêu dùng, nói rằng các thỏa thuận thương mại tự do sẽ dẫn tới chỗ mất
việc làm và lương bổng giảm sút, trong khi không làm được gì nhiều để thúc đẩy
việc bảo vệ các công nhân ở nước ngoài.
Thượng nghị sĩ Bernie
Sanders, người đối đầu với bà Clinton trong cuộc chạy đua để trở thành ứng viên
tổng thống 2016 của đảng Dân chủ, nói trên chương trình Face the Nation của đài
CBS rằng ông thấu hiểu thông điệp mà các đảng viên Dân chủ tại Quốc hội muốn
phát đi.
“Có lẽ chúng ta cần có
một chính sách thương mại đại diện cho tầng lớp lao động để giúp xây dựng lại
ngành chết tạo của đất nước thay vì chỉ đại diện cho các giám đốc điều hành của
các đại tập đoàn đa quốc.”
Trước khả năng sẽ có
thêm một cuộc bỏ phiếu về dự luật Hỗ trợ Điều chỉnh Thương mại (TAA) trong tuần
này, ông Sanders nói rằng ông hy vọng bà Clinton sẽ đứng về phía những ai coi
TPP và các thỏa thuận thương mại tự do khác là một thảm họa cần phải đánh bại. Ông
nói rằng chính sách thương mại cần phải đòi hỏi các tập đoàn của Mỹ đầu tư tại
Hoa Kỳ chứ không phải tại các nước khác.
Phát biểu trên chương
trình Fox News Sunday, Dân biểu Cộng hòa Paul Ryan, chủ tịch Ủy ban Thuế vụ Hạ
viện, nói rằng các đảng viên Dân chủ ở Quốc hội đã “đồng loạt” bỏ rơi ông
Obama, và tổng thống có nhiều việc cần phải làm với đảng của ông để đảo ngược
tình thế.
“Tôi lạc quan. Tôi nghĩ
rằng chuyện này có thể được cứu vãn khi người ta nhận ra những hệ quả lớn đối
với vị thế lãnh đạo của nước Mỹ”.
Xuất hiện riêng rẽ trên
chương trình “This Week” của đài truyền hình ABC, Bộ trưởng Lao động Tom Perez
bày tỏ lạc quan rằng dự luật về trợ giúp người lao động Mỹ TAA sẽ được thông
qua theo cách này hay cách khác. Ông cho rằng Hoa Kỳ cần phải đặt ra luật lệ
cho nền kinh tế toàn cầu.
Ông Charles Morrison,
chủ tịch Viện Đông Tây ở Hawaii, cảnh báo rằng việc không thể thông qua cái gọi
là quyền đàm phán nhanh, theo đó quốc hội Mỹ không thể thay đổi thỏa thuận này
khi nó được đưa ra thông qua tại cơ quan lập pháp này, sẽ đẩy TPP chậm lại vài
năm.
“Câu hỏi thật sự là
liệu Hoa Kỳ có thể là một đối tác đàm phán đáng tin cậy hay không nếu họ không
có sẵn quyền đàm phán nhanh trước khi họ bắt đầu một cuộc đàm phán về thương
mại.”
Chuyên gia về châu Á
Michael J. Green của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế cảnh báo rằng
việc quốc hội Mỹ không trao cho Tổng thống Mỹ quyền thúc đẩy thương mại sẽ gây
ra thảm họa cho chính sách châu Á của ông Obama. Ông Green nói rằng điều đó sẽ
đẩy một số đối tác đàm phán về TPP tới chỗ ngưng cải cách và nhượng bộ về thuế,
và tiến tới chỗ ủng hộ các định chế kinh tế không thuộc Mỹ như Ngân hàng Đầu tư
Cơ sở Hạ tầng châu Á mới được thiết lập của Trung Quốc.
