21/02/2017. VOA.
Trong tháng đầu tiên làm tổng thống, ông
Trump bắt đầu thay đổi những truyền thống đó tồn tại mấy chục năm qua và các
quan hệ quốc tế.
Tổng
thống Hoa Kỳ Donald Trump trong khi vận động tranh cử đã hứa sẽ thay đổi lớn
trong chính sách đối ngoại, bao gồm việc mưu tìm những điểm tương đồng với Nga,
một hướng tiếp cận cứng rắn hơn với Iran và Trung Quốc, và mạnh mẽ ủng hộ nhà lãnh
đạo Israel Benjamin Netanyahu. Tuy nhiên, đã sau một tháng, chính quyền của ông
Trump đang định lại những ưu tiên cần tập trung. Từ Washington, thông tín viên
Jesusemen Oni của đài VOA có bài tường trình.
Trong
bài diễn văn nhậm chức, Tổng thống Donald Trump quả quyết rằng chính sách đối
ngoại của Mỹ sẽ làm theo một nguyên tắc duy nhất.
"Từ
hôm nay trở đi, nước Mỹ sẽ được đặt lên trên hết, chỉ có nước Mỹ là trên hết. Tất
cả mọi quyết định về thương mại, thuế khóa, di dân, và đối ngoại."
Trong
tháng đầu tiên làm tổng thống, ông Trump bắt đầu thay đổi những truyền thống đó
tồn tại mấy chục năm qua và các quan hệ quốc tế.
Tổng
thống Trump đón tiếp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Tòa Bạch Ốc, phát
đi tín hiệu của một chương mới trong quan hệ hợp tác Mỹ-Israel mà trước đó đã rơi
vào tình trạng căng thẳng dưới thời Tổng thống Barack Obama.
Khi
còn là một ứng cử viên, ông Trump hứa sẽ dời Ðại sứ quán Mỹ từ Tel Aviv sang
Jerusalem, và tỏ ra ủng hộ chình sách định cư ở Khu Bờ Tây của Israel. Tuy nhiên
khi lên nhận chức tổng thống, ông Trump tỏ dấu rằng ông “đang xem xét” việc dời
đại sứ quán, và yêu cầu Israel “ngưng” mở rộng khu định cư.
Trong
cuộc họp báo chung với Thủ tướng Netanyahu, Tổng thống Trump cũng thận trọng né
tránh quan điểm lâu nay của Hoa Kỳ là ủng hộ giải pháp hai nhà nước giữa Israel
và người Palestine.
"Tôi
đang tìm hiểu giải pháp hai nhà nước và một nhà nước, và tôi ủng hộ giải pháp nào
mà các bên đều mong muốn."
Ông
Trump hứa sẽ không để cho Iran có vũ khí hạt nhân. Ông chỉ trích thỏa thuận hạt
nhân mà 6 cường quốc ký với Tehran năm 2015 là một “thỏa thuận thực sự tồi.”
Hồi
tháng 2, ông Trump đã ra thêm các lệnh chế tài đối với Iran để đáp lại việc nước
này thử nghiệm phi đạn đạn đạo.
"Và
tôi sẽ có thêm các biện pháp không để cho Iran phát triển vũ khí hạt nhân."
Tổng
thống Trump nhiều lần lập lại gợi ý rằng hâm nóng lại quan hệ với Nga sẽ là một
ý tưởng hay, bất chấp những quan hệ của Moscow với Iran và những cáo buộc về việc
Nga phá rối cuộc bầu cử tổng thống của Mỹ năm 2016.
Điều
đó khiến một số nhà lập pháp Mỹ và các đồng minh Âu châu khó chịu.
Hồi
cuối tuần qua tại Brussels, Phó Tổng thống Mike Pence đã tìm cách trấn an các đối
tác Âu châu.
"Trong
lúc Hoa Kỳ sẽ tiếp tục buộc Nga chịu trách nhiệm, theo chỉ thị của Tổng thống
Trump, chúng tôi cũng sẽ mưu tìm những điểm tương đồng với Nga mà Tổng thống
Trump tin là sẽ tìm được."
Ông
Trump thường chỉ trích Trung Quốc khi ông vận động tranh cử. Ông tố cáo Trung
Quốc cố giữ giá trị thấp của đông nguyên để cạnh tranh bất công.
"Trung
Quốc không làm ăn không theo luật lệ, và tôi biết đã đến lúc họ bắt đầu phải tuân
thủ."
Tổng
thống Trump hứa sẽ tăng thuế đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc và thay đổi
chính sách thương mại. Cho đến giờ, chính quyền của ông Trump vẫn giữ im lặng về
những vấn đề đó, thay vào đó họ chuyển sự tập trung vào vấn đề địa chính trị.
Tổng
thống Trump đồng ý tôn trọng chính sách “Một Trung Quốc,” liên quan đến vấn đề Ðài
Loan, nhưng Mỹ tiếp tục nêu nghi vấn về tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với
phần lớn Biển Đông. Một hạm đội có tàu sân bay của Mỹ mới đây đã bắt đầu “cuộc
thao dượt thường lệ” trên Biển Đông.
Việc
làm này bất chấp cảnh báo của Trung Quốc là không can thiệp vào chủ quyền của
Trung Quốc trong khu vực.
Ông
Bonnie Glaser, chuyên gia của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế, nói:
"Theo tôi thì có một
xung lực trong chính quyền của Tổng thống Trump khiến họ phải cứng rắn hơn với
Trung Quốc, và đặc biệt là trong vấn đề Biển Đông, nhưng không rõ là từ những
tuyên bố mà chúng ta đã nghe cho đến bây giờ, liệu có một chính rõ ràng hay không."Chỉ
mới mấy tuần lễ kể từ khi Mỹ có chính quyền mới, các nước đang theo dõi sát những
thay đổi lớn trong quan hệ với Mỹ, trong lúc Tổng thống Trump tiếp tục định hình
cho chính sách “nước Mỹ trên hết” sẽ như thế nào
