ĐẠO DO ĐÂU MÀ CÓ: ĐIỀU KIỆN ẮT CÓ VÀ ĐỦ.
Theo Kinh Thiên Đạo và Thế Đạo mỗi khi Cúng Tứ Thời người Đạo Cao Đài đều phải đọc bài NIỆM HƯƠNG (Giọng Nam Ai). Bốn câu đầu:
Đạo gốc bởi lòng thành tín hiệp,
Lòng nương nhang khói tiếp truyền ra.
Mùi hương lư ngọc bay xa,
Kính thành cầu nguyện Tiên gia chứng lòng....
Hiệp là ít nhất phải có 2 (hay nhiều hơn) hiệp lại. Vậy cái gì hiệp với cái gì? Nói rõ ra là lòng thành tín hiệp là cái gì hiệp với cái gì?
Khi mới học đạo chúng tôi được nhiều vị giải thích rằng: lòng thành tín hiệp là lòng thành thật và tin tưởng của mình hiệp lại. Nghe vậy thì cũng tin vậy và rất cảm ơn quý vị đó đã giải thích, nhưng lòng vẫn chưa thông.
Đến khi đọc Thánh Ngôn Hiệp Tuyển nhiều lần chúng tôi mới hiểu ra đó mới chỉ là vế thứ nhất. Nó còn thiếu nguyên một vế thứ hai. Nghĩa là cần có 2 vế và một dấu bằng mới đủ ý nghĩa.
Vế thứ hai là gì? Đó là phần của Thầy (thiêng liêng) góp vào đó. Nghĩa là lòng thành tín của mình hiệp với Thầy mới đủ điều kiện để làm nguồn gốc sinh ra đạo. Khi có đạo rồi mới hiểu thấu đáo được những vấn đề khác.
Xin đọc bài Thánh Ngôn sau đây.
Trong bài Thánh Ngôn Thầy chỉ dạy: do nơi phàm mà phát ra, nhưng không dạy rõ do nơi cái gì của phàm phát ra. Câu kinh dạy Đạo gốc bởi lòng thành tín hiệp là dạy rõ do nơi lòng thành tâm tín ngưỡng hiệp nhưng không dạy hiệp với cái gì (nên mới có cách hiểu là thành và tín của chính mình hiệp lại).
Đọc Kinh và Thánh Ngôn phối hợp lại chúng ta hiểu rằng lòng thành tín của người phàm, hiệp đồng với sự ban phát, cảm ứng của Thầy (thiêng liêng) mà có Đạo. Cả hai hiệp đồng nhau mới sanh sanh hóa hóa mà thấu đáo Càn Khôn.
Đạo do nơi: Lòng thành tín của người phàm + Phần của thiêng liêng.
Hiểu như vậy hoàn toàn phù hợp với ý nghĩa: Thiên nhân hiệp nhứt trong Đạo Cao Đài, nghĩa là có phần của Người và của Trời hiệp lại.
Hiểu như vậy cũng phù hợp với nguyên lý: Đạo từ hữu hình tiến đến vô vi.
Nay kính BBT.
