Bài 4: CÔNG CUỘC XÂY DỰNG TÒA THÁNH TÂY
NINH.
Tầm quan trọng của Tòa Thánh Tây Ninh.
TTTN là Thể pháp gốc của Đại Đạo Tam Kỳ
Phổ Độ. Đó là cội nguồn của đạo và đạo cũng từ đó mà xuất thấu thế gian. Tòa
Thánh Tây Ninh gắn liền với vận mệnh Đạo Cao Đài.
Về hành chánh tôn giáo đó là trung ương
của đạo, là thủ đô của tôn giáo. Nó vừa là con tim vừa là bộ não của người đạo
và nền đạo.
1/-
Mượn Từ Lâm Tự (chùa Gò Kén).
Năm 1925 Đức Chí Tôn dạy tạm dùng nhà Đức
Cao Thượng Phẩm để thờ Đức Chí Tôn và Phật Mẫu đặng có nơi dạy Đạo và dìu dắt
nhơn sanh.
Năm 1926 Đức Chí Tôn dạy mượn ngôi Chùa
Phật tên Từ Lâm Tự (còn gọi Chùa Gò Kén) tại Tỉnh Tây Ninh để làm Lễ Khai Đạo.
Từ Lâm Tự vốn của Hoà Thượng Như Nhãn ở chùa Giác Hải (Chợ Gạo) quyên tiền
trong bổn Đạo lập ra.
Đi trên quốc lộ 22, từ Sài Gòn về Tây Ninh
khoản 92Km đến làng Long Thành, tỉnh Tây Ninh, bên tay trái cách quốc lộ khoản
400 mét có một gò đất nổi lên giữa đồng ruộng dân địa phương gọi là Gò Kén. Khi
đi vào gặp Thiền Lâm Tự trước và Từ Lâm Tự sau, dân địa phương gọi cả hai kiểng
chùa là chùa Gò Kén. Ngày nay Từ Lâm Tự đã mất dấu vết, đến Gò Kén chỉ thấy
Thiền Lâm Tự nên đã có nhiều ngộ nhận rằng Thiền Lâm Tự là nơi tổ chức Lễ Khai
Đạo.
Tháng 7 năm Bính Dần (Aout 1926). Ngài Hoà
Thượng Như Nhãn tình nguyện dâng Chùa ấy cho Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ để làm Thánh
Thất. Khi ấy Chùa cất mới vừa xong nhưng chưa sơn phết, chưa tráng xi măng và
chung quanh Chùa vẫn còn bụi cây sầm uất. Ông Nguyễn Ngọc Thơ phải ra tiền lo
việc ấy cho hoàn tất, lại còn dựng cốt Phật Thích Ca trồng kiển đắp đường cho
xe vô tận Chùa và cất Tịnh Thất.
Đức Chí Tôn dạy tổ chức Lễ Khai Đạo tại Từ
Lâm Tự đêm 14 rạng 15 tháng 10 năm Bính Dần (DL: 18-19/11/1926). Lễ Khai Đạo
kéo dài hơn ba tháng thì trả chùa lo xây dựng Tòa Thánh hiện nay.
2/-
Chọn vị trí xây Tòa Thánh.
2.1/-
Chi chi cũng ở tại Tây Ninh nầy mà thôi.
Ngày 19-01- Đinh Mão (1927). Tại Gò Kén.
Lý Đại Tiên: …Chư Đạo Hữu phải hiệp sức
nhau đặng lập thành Toà Thánh chi chi cũng ở tại Tây Ninh nầy mà thôi. Vì là
Thánh Địa vả lại phong thổ tốt cho nhiều nước ngoại quốc đến đây học đạo. Lão
muốn nơi khác mà Chí Tôn không chịu.
…phải
làm thế nào chừa đất dư ra ít nữa là 50 mẫu là trọn cả bản đồ Bạch Ngọc Kinh và
cho đủ Thánh Địa ấy. Hiền hữu đi chọn đất về cho Lão hay cầu khẩn Chí Tôn nghe.
ĐS.Q. 2. T. 223: Ngày 20-01- Đinh Mão
(1927). Tại Gò Kén. Đức Chí Tôn: Các con
nghe nơi nào Thầy ngự thì nơi ấy là Thánh Địa…Còn Toà Thánh Thầy muốn để cho có
nhơn lực hiệp cùng Thiên ý là hạnh của Thầy; Các con nên xem gương mà bắt
chước. Từ Thầy đến lập Đạo cho đến giờ Thầy chưa hề một mình chuyên quyền bao
giờ. Các con chọn nơi nào mà Hội Thánh vừa lòng thì là đẹp lòng Thầy. Các con
phải chung hiệp nhau mà lo cho hoàn toàn Toà Thánh, chi chi cũng ở tại Tây Ninh
nầy mà thôi. Các con đã hiểu Thánh ý Thầy phải cần kiệm mỗi sự chi về phương
tiện mà thôi.
2.2/-
Vị trí Lục long phò ấn.
ĐS.Q. 2. T. 225. Ngày 23-01- Đinh Mão
(24-02-1927). Tại Gò Kén. Đức Lý Đại Tiên: Lão
khen… Phải đó đa, tưởng chư hiền hữu không thấy nữa. Lão cắt nghĩa vì sao cuộc
đất ấy là Thánh Địa: Sâu hơn 300 thước như con sông, giữa trung tim đất giáp
lại trúng giữa 6 nguồn làm như 6 con rồng đoanh nhau. Nguồn nước ấy trúng ngay
đỉnh núi gọi là Lục Long Phò Ấn. Ngay miếng đất đó đặng ba đầu:
- Một
đầu ra giếng mạch Ao Hồ.
- Hai
đầu nữa bên cụm rừng bên kia.
Người
Lang Sa chỉ đòi 20.000, nói rồi trả đúng có 15.000. Lão dặn thì thành trả có
17; 18 ngàn thì đặng vậy.
Còn xin
khai khẩn miếng đất rừng bên kia nữa mới trọn. Đất nay còn rẻ, miếng đất chung
quanh Thánh Địa ngày sau hoá vàng. Chư hiền hữu biết lo lập ngày sau rất quí
báu.
(1)
3/-
Tiến hành xây dựng Tòa Thánh.
ĐS, T 225. Ngày 27-01- Đinh Mão (28-02-1927).
Tại Gò Kén. Đức Lý Đại Tiên: …Thánh Thất
tạm phải cất ngay miếng đất trống, còn Hiệp Thiên Đài tạm phải cất trước Thánh
Thất tạm. Đạo Hữu lại phải khai phá đám rừng trước miếng đất ấy... Lão phải vẽ
mới đặng…Phải mua khoảnh đất Bàu Cà Na làm Động Đình Hồ nghe à!
ĐS Q 2, T 226. Chùa Gò Kén Năm Đinh Mão. Thầy… Các con lo
làm có Thái Bạch xem sóc. Các con
nhớ rằng danh đạo do nơi Toà Thánh, làm thế nào danh các con cùng vạn quốc thì
làm.
Tóm lại: (ĐS Q 2, T 141): Hội Thánh mua một sở rừng 140 mẫu giá
25.000đ. toạ lạc ở Làng Long Thành. Khai phá được chừng 10 mẫu rồi mới cất Toà
Thánh tạm mà an bài nơi đó kể từ tháng 02 Đinh Mão.
3.1/- Tháng 10 năm Tân Mùi (1931), Ngài
Thái Thơ Thanh Thái Chánh Phối Sư khởi công đào móng làm nền, đào hầm Bát Quái…
3.2/. Năm 1933 (Quí Dậu), Đức Quyền Giáo
Tông Thượng Trung Nhựt hiệp cùng Bà Nữ Đầu Sư Lâm Hương Thanh tiếp nối công
trình…
3.3/- Năm 1935 (Ất Hợi), Ngài Tiếp Thế Lê
Thế Vĩnh vận động tiền bạc, nhờ kỹ sư Phan Hiếu Kinh từ Sài Gòn lên làm cố vấn,
khởi làm được lầu Hiệp Thiên Đài, đúc cột đổ plafond đặng chút ít nữa…
3.4/- Ngày 01/11/ Bính Tý (Dl: 14/2/1936)
Đức Hộ Pháp vận động 500 công quả Nam và Nữ lập hồng thệ, trong suốt thời gian
xây cất Tòa Thánh, không được cưới vợ hay lấy chồng, đặng đủ tinh khiết mà tạo
tác Tòa Thánh. Đức Hộ Pháp ban lịnh cho Hành Chánh và Phước Thiện, Nam phái và
Nữ phái, các Châu đạo và Tộc đạo nổ lực lo tiền bạc, vật liệu, lương thực, gởi
về Tòa Thánh để lo công cuộc tạo tác Tòa Thánh. Tiến hành liên tục trong suốt 4
năm rưỡi, thì chánh quyền Pháp vào Tòa Thánh bắt Đức Hộ Pháp đày đi Madagascar,
châu Phi ngày 4-6-Tân Tỵ (dl 28-6-1941). Pháp chiếm đóng Tòa Thánh làm nhà xe
và chỗ ở cho lính Pháp, đuổi các công thợ và Chức sắc ra khỏi Tòa Thánh.
Ngày 4/8/Bính Tuất (Dl 30/8/1946), chánh
quyền Pháp đưa Đức Hộ Pháp trở về Tòa Thánh, sau hơn 5 năm bị lưu đày nơi hải
ngoại.
Đức Hộ Pháp huy động công quả trở lại để
sửa chữa những chỗ hư, lo đắp vẽ, sơn phết, trang trí gấp rút hoàn thành trong
năm Bính Tuất, tức là đến Tết Đinh Hợi phải xong. Ngày 03/01/Đinh Hợi (Dl
24/1/1947). Tổng Giám Lê Văn Bàng, các Phó Tổng Giám và Tá Lý, đại diện các
công quả Nam Nữ làm Lễ Bàn Giao Tòa Thánh cho Hội Thánh. Đức Hộ Pháp ký tên với
danh nghĩa: một người thợ hồ.
Ngày mùng 6 tháng Giêng, Đinh Hợi (Dl
27/1/1947), Đức Hộ Pháp làm Lễ Trấn Thần Tòa Thánh. Ngày mùng 8/01/Đinh
Hợi (Dl 29/1/1947), rước Quả Càn Khôn nơi Báo Ân Từ về Tòa Thánh.
Ngày mùng 9 tháng Giêng năm Ất Mùi (Dl:
01/02/1955) tổ chức Đại Lễ Khánh Thành Tòa Thánh vào dịp Vía Đức Chí Tôn. (2)./.
(1)/- Link: https://khoinhonsanh2014.blogspot.com/2019/12/3012-cong-thuc-dan-chu-cao-ai-giao.html
(2)/- https://youtu.be/7DYcOZkx_-Y
https://www.youtube.com/watch?app=desktop&feature=youtu.be&v=7DYcOZkx_-Y
