Chúng ta có thể làm nên
lịch sử
Cài tự do tôn giáo vào TPA - một bất ngờ cho cả Quốc Hội
Ts. Nguyễn Đình
Thắng
Ngày 19 tháng 5,
2015
Hôm qua, Thượng Viện Hoa Kỳ bỏ phiếu cài
điều kiện tự do tôn giáo vào dự luật TPA, với số phiếu 92-0.
Hôm nay TNS James Lankford, tác giả của tu chính án liên quan,
nhận định: "Nếu
được ban hành thành luật, đây sẽ là lần đầu trong lịch sử mà những cân nhắc về
tự do tôn giáo sẽ là điều kiện tiên quyết trong đàm phán mậu dịch với các quốc
gia khác."
Quả vậy, trước đến giờ Hành Pháp Hoa Kỳ chưa bao giờ gắn kết tự
do tôn giáo với mậu dịch vì theo họ đây là hai vấn đề tách biệt.
Thành quả này,
tuy mới chỉ ở Thượng Viện, tự nó cũng đã mang tính cách lịch sử vì trước đó
không hề có nỗ lực nào để gắn kết tự do tôn giáo với mậu dịch cả và
không ai tin là sẽ làm được.
Và nỗ lực thành công kể trên lại là do một nhóm người Việt khởi
xướng.
DB Bill Cassidy tiếp xúc với phái đoàn người trẻ Việt, ngày 3
tháng 6, 2013
Trong hai tháng qua chúng tôi đã tổ chức những toán vận động nhỏ
để gặp gỡ một số vị thượng nghị sĩ hoặc nhân viên lập pháp của họ và đưa ra ý
kiến này. Phần lớn họ đều bày tỏ thiện cảm nhưng rất hoài nghi rằng có thể thực
hiện được.
Duy chỉ có TNS Lankford đã hưởng ứng ngay từ đầu. Vị tân thượng nghị sĩ này đã
được các cử tri gốc Việt vận động mạnh mẽ và liên tục, kể cả khi Ông còn là một
dân biểu ở Hạ Viện. Văn phòng của Ông yêu cầu chúng tôi thảo ngôn ngữ đề nghị
cho tu chính án.
Trở ngại lớn nhất lúc ấy là lãnh đạo của Thượng Viện không
chấp nhận bất kỳ tu chính án nào nữa. Ngày 12 tháng 5, họ đề xuất cuộc tranh
luận về dự luật TPA, nhưng thất bại, một phần vì nhiều thượng nghị sĩ phản đối
lệnh cấm tu chính án. Lãnh đạo Thượng Viện nhượng bộ và mở cửa cho các tu chính
án. Ngày 14 tháng 5 Thượng Viện bắt đầu tiến trình tranh luận. Ngày 15 tháng 5,
TNS Lankford đưa ra tu chính án kể trên. Sang Thứ Hai 18 tháng 5, Thượng Viện
thông qua tu chính án này.
Tu chính án này được 3 vị thượng nghị sĩ đồng bảo trợ: Ben
Cardin (Dân Chủ, Maryland), David Vitter (Cộng Hoà, Louisiana) và Bill Cassidy
(Cộng Hoà, Louisiana). Và cả 3 vị này đều là những thượng nghị sĩ mà nhóm chúng
tôi vận động trong thời gian vừa qua.
Ông Cassidy, một tân thượng nghị sĩ như Ông Lankford, được biết
về cuộc vận động của chúng tôi qua cô Xuân Phương, hiện đang là một thực tập
sinh ở văn phòng của Ông. Trước đây Cô làm việc trong Uỷ Hội Nhân Quyền Tom
Lantos và chính là người đã sắp xếp cho Bà Trần Thị Ngọc Minh, mẹ của cô Đỗ Thị
Minh Hạnh, điều trần đầu năm ngoái. Qua cô Xuân Phương, một thành viên trong
toán của chúng tôi được mời dùng bữa sáng với TNS Cassidy vào ngày Thứ Năm tuần
trước nữa. Sau khi lắng nghe đề nghị của chúng tôi, TNS Cassidy gọi ngay nhân
viên lập pháp để phối hợp với chúng tôi và văn phòng của TNS Lankford.
Tại buổi tranh luận về tu chính án, TNS Cassidy phát biểu:
"Các mặt hàng xuất cảng đóng dấu 'Sản xuất ở Hoa Kỳ' không chỉ là những
sản phẩm, chúng còn thể hiện giá trị của Hoa Kỳ--một trong những giá trị đó là
tự do tôn giáo. Nếu một quốc gia đàn áp công dân của họ vì niềm tin tôn giáo, các
quan hệ của Hoa Kỳ với quốc gia đó phải được đặt dấu hỏi."
Y như TNS Lankford, trước khi đắc cử vào Thượng Viện cuối năm
ngoái, TNS Cassidy cũng là một dân biểu Hạ Viện. Ông rất gần gũi với cộng đồng
Việt ở địa phương và là người bạn thân của cựu Dân Biểu Cao Quang Ánh.
Công việc của chúng ta chưa xong. Chúng ta còn phải đi nốt nửa
đoạn đường còn lại: Vận động Hạ Viện cũng thông qua tu chính án tương tự như ở
Thượng Viện. Đó là một trong các mục tiêu lớn của Ngày Vận Động Cho Việt Nam 18
tháng 6 tới đây.
Chúng tôi đã bắt đầu cuộc vận động ở Hạ Viện, để lấy trớn cho
ngày tổng vận động sắp đến. Nhiều phái đoàn địa phương đã bắt đầu gởi văn thư
đến dân biểu của họ, vừa để lấy hẹn cho ngày 18 tháng 6 vừa kêu gọi ủng hộ cho
việc đưa tự do tôn giáo vào TPA. Một toán nhỏ chúng tôi ở ngay vùng thủ đô Hoa
Kỳ đã bắt đầu gặp riêng một số vị dân biểu.
Tôi tin rằng, nếu người Việt tham gia Ngày Vận Động Cho Việt Nam
thật đông đảo kỳ này, lại có thêm sự yểm trợ của các cựu chiến binh Hoa Kỳ, thì
chúng ta sẽ biến chữ "nếu" trong nhận định của TNS Lankford ở trên
thành hiện thực: Tu chính án về tự do tôn giáo sẽ được thông qua cùng với dự
luật TPA để trở thành luật của quốc gia Hoa Kỳ.
Trước khi tu chính án này được thông qua ở Thượng Viện, một
người bạn thân của tôi ở Hạ Viện đã tỏ thái độ hoài nghi. Người ấy hoàn toàn
ủng hộ chúng tôi nhưng không nghĩ rằng có cách nào để cài tu chính án này vào
dự luật TPA. Chính người ấy đã mừng rỡ báo cho tôi biết khi tu chính án ấy được
Thượng Viện thông qua chiều tối hôm qua với số phiếu 92-0.
Chúng ta đã tạo sự bất ngờ và có thể cùng nhau tái diễn điều bất
ngờ này tại Hạ Viện.
Khi ấy, sẽ thực sự là chúng ta góp phần làm lịch sử: Cài điều
kiện tự do tôn giáo thành một tiêu chí chính thức trong đàm phán mậu dịch,
không chỉ riêng đối với Việt Nam mà cho tất cả mọi quốc gia làm ăn buôn bán với
Hoa Kỳ, không chỉ riêng cho TPP mà cho tất cả các thương ước trong tương lai.
Ghi danh tham
gia Ngày Vận Động Cho Việt Nam 18 tháng 6:http://events.constantcontact.com/register/event?llr=rrd6eedab&oeidk=a07ea6amnvj732d2788
hay liên lạc
cô Xuân Phương: elisephuong.ho@bpsos.org