|
Dọc, Ngang và
Chéo
Ts. Nguyễn Đình
Thắng
Ngày 4 tháng 12,
2014
http://machsong.org
Chúng ta đang có
cơ hội rất lớn để đòi hỏi chính quyền Việt Nam phải thực sự tôn trọng tự do
tôn giáo như một nhân quyền phổ quát toàn xã hội. Muốn biến cơ hội thành hiện
thực thì chúng ta phải phối hợp chặt chẽ giữa trong và ngoài.
Trong mấy ngày
qua, một phái đoàn nhỏ của chúng tôi đã tiếp xúc với nhân viên lập pháp của
nhiều vị dân biểu và thượng nghị sĩ sẽ nắm trọng trách trong Quốc Hội khoá
2015-2016. Họ đều đồng ý rằng tự do tôn giáo phải là trọng tâm trong chính
sách đối ngoại với Việt Nam.
Kế hoạch quốc tế
vận
Mục tiêu là tăng
tối đa mức thiệt hại cho chế độ ở Việt Nam nếu họ tiếp tục vi phạm tự do
tôn giáo. Cách thực hiện là cài tự do tôn giáo với Hiệp Ước Đối Tác Xuyên
Thái Bình Dương (TPP) mà chính quyền Việt Nam đang cầu cạnh từng ngày để
hòng cứu vãn nền kinh tế đang tiến sát bờ vực thẳm.
Năm 2013-2014
chúng ta đã thành công trong việc cài quyền lao động thành điều kiện tiên
quyết để Việt Nam tham gia TPP. Hiện nay chính phủ Hoa Kỳ dứt khoát đòi hỏi
Việt Nam phải tôn trọng quyền lập nghiệp đoàn tự do và độc lập như là điều
kiện bất khả nhân nhượng.
Cũng vậy, chúng
ta sẽ cài vấn đề tự do tôn giáo vào TPP. Chúng ta làm được điều này vì luật
Hoa Kỳ không cho phép phát triển mậu dịch với quốc gia nào vi phạm tự do
tôn giáo một cách trầm trọng. Theo luật Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế được Quốc Hội
thông qua năm 1998, quốc gia nào vi phạm tự do tôn giáo trầm trọng thì phải
bị chỉ định là "quốc gia phải quan tâm đặc biệt" (CPC) và chịu chế
tài. Một trong các biện pháp chế tài là cấm tăng mậu dịch với quốc gia ấy.
Thời điểm để Bộ
Ngoại Giao Hoa Kỳ chỉ định CPC thường là tháng 7 mỗi năm.
Từ giờ đến đó
chúng ta sẽ liên tục thách đố Bộ Ngoại Giao chứng minh rằng Việt Nam không
vi phạm tự do tôn giáo một cách trầm trọng nếu muốn không phải đưa Việt Nam
vào danh sách CPC.
Cuộc thách đố
Muốn tạo cuộc
thách đố, chúng ta sẽ phải liên tục chỉ ra thực trạng vi phạm quyền tự do
tôn giáo tiếp tục diễn ra một cách trầm trọng và có hệ thống ở Việt Nam.
Muốn vậy, chúng
ta phải có những chứng cớ không thể chối cãi, và càng nhiều càng tốt, để
cùng lúc nộp cho Bộ Ngoại Giao, cho Quốc Hội, cho Uỷ Hội Hoa Kỳ về Tự Do
Tôn Giáo Quốc Tế, và cho Báo Cáo Viên Đặc Biệt của LHQ về tự do tôn giáo
hay tín ngưỡng.
Chúng ta nộp cho
Bộ Ngoại Giao để họ phối kiểm trực tiếp với các nạn nhân là nhân chứng ở Việt
Nam.
Chúng ta nộp cho
Quốc Hội để họ theo dõi sự phối kiểm và báo cáo trở lại của Bộ Ngoại Giao
cho từng vụ đàn áp một.
Chúng ta nộp cho
Uỷ Hội Hoa Kỳ về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế để họ phối kiểm độc lập và phúc
trình trực tiếp với Quốc Hội vào tháng 4, 2015. Quốc Hội sẽ đối chiếu bản
phúc trình này với các báo cáo của Bộ Ngoại Giao.
Chúng ta nộp cho
Báo Cáo Viên Đặc Biệt của LHQ để họ phối kiểm độc lập và tường trình trong
bản phúc trình chính thức sẽ công bố tháng 3, 2015.
Như vậy, bản báo
cáo của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ không thể quá sai biệt với bản phúc trình của
LHQ, bản phúc trình của Uỷ Hội Hoa Kỳ về Tự Do Tôn Giáo và những gì mà các
thành viên Quốc Hội đều đã biết. Khi ấy, nếu tình trạng đàn áp tôn giáo ở
Việt Nam vẫn trầm trọng, vẫn có hệ thống thì rất khó để Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ
tránh không đưa Việt Nam vào danh sách CPC.
Vai trò của người
ở trong nước
Tất cả những bước
kể trên đều tuỳ thuộc vào một yếu tố: Chúng ta phải có những chứng cớ không
thể chối cãi, và càng nhiều càng tốt.
Muốn đáp ứng được
yếu tố này thì các cộng đồng tôn giáo bị đàn áp ở trong nước phải có khả
năng báp cáp các vi phạm mà họ gánh chịu, một cách chính xác, cụ thể, và đầy
đủ. Theo tôi ước tính, mỗi cộng đồng tôn giáo sẽ phải có ít ra 2 nhân sự với
kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm để chuyên thực hiện các bản báo cáo vi phạm
theo đúng thủ tục và tiêu chuẩn của LHQ.
Các nhận sự này
liên tục theo dõi mọi động thái của chính quyền đối với cộng đồng tôn giáo
của mình và nhanh chóng báo cáo mỗi khi có hành động vi phạm. Đấy là báo
cáo dọc, nghĩa là dọc theo chiều thời gian.
Đối với các cộng
đồng tôn giáo có hoạt động trải rộng, các nhân sự này toả ra để báo cáo vi
phạm xảy ra ở các nơi khác nhau. Đấy là báo cáo ngang, nghĩa là theo chiều
ngang địa dư.
Khi cả một cộng đồng
tôn giáo bị đàn áp và phong toả chặt chẽ, nhân sự từ cộng đồng khác sẽ báo
cáo hộ. Đấy là báo cáo chéo, nghĩa là chéo từ cộng đồng này sang cộng đồng
khác. Trong vụ đàn áp nhắm vào Hội Thánh Tin Lành Mennonite ở Bình Dương, 3
người đã cùng nhau thực hiện các bản báo cáo đều thuộc hội thánh khác, hoặc
thuộc tôn giáo khác.
Từ đầu năm đến giờ
chúng tôi đã huấn luyện khoảng 170 nhân sự chuyên báo cáo vi phạm tự do tôn
giáo. Họ đã thực hiện được gần 100 bản báo cáo gửi cho Bộ Ngoại Giao, Quốc
Hội, Uỷ Hội Hoa Kỳ về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế, và LHQ.
Tuy nhiên con số
170 còn rất ít ỏi. Có lẽ phải có khoảng 1,000 nhân sự mới đủ rải ra khắp đất
nước để nhất nhất hành vi vi phạm nào, xẩy đến cho bất kỳ cộng đồng tôn
giáo nào, cũng lập tức được báo cáo nhanh chóng và đúng tiêu chuẩn và thủ tục
quốc tế.
Khi ấy, chính quyền
Việt Nam càng đàn áp thì càng tạo thuận lợi và dễ dàng cho việc báo cáo và
càng khó cho Bộ Ngoại Giao tránh đưa Việt Nam vào danh sách CPC.
Các bước thực hiện
Từ giờ đến tháng
3, 2015, chúng tôi phối hợp với các nhân sự ở trong nước đã được huấn luyện
và có kinh nghiệm để theo dõi mọi diễn biến và báo cáo lập tức, liên tục và
ồ ạt. Song song, chúng tôi huấn luyện thêm nhiều nhân sự trong nước để ngày
càng tăng số hồ sơ báo cáo. Mục tiêu là trưng dẫn số lượng chứng cớ mang
tính cách áp đảo để Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ tha hồ phối kiểm.
Cuối tháng 3 là
thời điểm Báo Cáo Viên Đặc Biệt của LHQ về tự do tôn giáo hay tín ngưỡng
công bố bản phúc trình về tình trạng tự do tôn giáo ở Việt Nam. Nếu từ giờ
đến khi ấy, chỉ còn cỡ 3 tháng, tình trạng đàn áp tự do tôn giáo ở Việt Nam
không được cải thiện đáng kể thì chắc chắn bản phúc trình này sẽ là cái
gông đeo cổ mà chính Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ dù muốn cũng khó tháo gỡ cho Việt
Nam.
Cuối tháng 4 là
thời điểm Uỷ Hội Hoa Kỳ về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế công bố bản phúc trình. Nếu
vẫn không có gì thay đổi thì cái gông càng thêm nặng.
Tháng 5 sẽ là cuộc
Đối Thoại Nhân Quyền giữa Hoa Kỳ và Việt Nam, diễn ra ở Hà Nội. Đây là cơ hội
để Việt Nam chứng minh những thay đổi về chính sách và trong thực tế. Nếu vẫn
không có những cải thiện đáng kể thì Bộ Ngoại Giao không thể phản biện 2 bản
báo cáo ở trên.
Giữa tháng 6 sẽ
là cuộc tổng vận động do Liên Minh cho một Việt Nam Tự Do và Dân Chủ tổ chức.
Mục đích là chỉ ra cho Quốc Hội hiểu rõ thực trạng của chính sách tôn giáo ở
Việt Nam chiếu theo 2 bản báo cáo rất khả tín này, và chứng minh cho Quốc Hội
thấy rằng Việt Nam rất xứng đáng được để tên vào danh sách CPC, theo đúng
luật Hoa Kỳ. Chúng tôi cầu mong thật đông đảo đồng hương nhập cuộc và đồng
hành trong cuộc tổng vận động mang tính cách quyết liệt này.
Điều này sẽ đặt Bộ
Ngoại Giao Hoa Kỳ vào thế khó chống chế để không đưa Việt Nam vào danh sách
CPC, thường được công bố vào tháng 7.
Bài liên quan:
Ghi danh tham gia
Ngày Vận Động Cho Việt Nam 2015
Posted on
Thursday, December 04 @ 23:15:12 EST by ngochuynh
|
