VNTB – Sách Lịch sử Quan phủ Ngô Văn Chiêu: Cẩu thả và tùy tiện
(VNTB) – Ngày 29-11-1932 Cao Đài Thượng Đế Hội Giáo, Cần Thơ phát hành sách Lịch Sữ của Quan Phủ Ngô Văn Chiêu Là Người Đã Sáng Lập Đạo “Cao Đài”.
Tiếp theo bài 1: https://vietnamthoibao.org/vntb-cao-dai-thuong-de-hoi-giao-can-tho-can-cuoc-va-nghi-van/
Đức Cao Đài Thượng Đế dạy các môn đệ đến nhà Ngài Lê Văn Trung đường Tổng Đốc Phương vào ngày 26-4-1926, để mở cuộc lễ Thiên phong đầu tiên của Đại-Đạo Tam-Kỳ Phổ-Độ (ĐĐTKPĐ) nói tắt là Đạo Cao Đài.
Ngài Ngô Văn Chiêu cãi lịnh Đức Cao Đài không nhận phẩm Giáo Tông và tiếp tục làm quan cho đến tháng 12-1931 thì về hưu. (1)
Ngày 18-4-1932 Ngài Chiêu liễu đạo.
Ngày 29-11-1932 Cao Đài Thượng Đế Hội Giáo, Cần Thơ phát hành sách Lịch Sữ của Quan Phủ Ngô Văn Chiêu Là Người Đã Sáng Lập Đạo “Cao Đài”.
Tựa sách mâu thuẫn với thủ bút của Ngài Ngô Văn Chiêu tại trang 26, 27 và các trang khác; đồng thời sai với pháp lý và lịch sử của ĐĐTKPĐ: Đức Thượng Đế lập ra Đạo Cao Đài.
1/ Căn cước Đạo Cao Tiên dạy Ngài Chiêu: Thiên Hoàng.
Tựa trên bìa sách quá dài nên bài viết gọi là sách Lịch Sử Quan Phủ Ngô Văn Chiêu (LSQP NVC).
1.1/- Thủ bút Ngài Chiêu (27-5-1927) & bài Khai Xuất Thiên Hoàng.
Sách LSQP NVC trang 26, 27; Ngài Chiêu trả lời ông Lê Công Phượng về việc lập nghĩa địa: Đạo của Cao Tiên đây hiệu là Thiên Hoàng (1) kể từ năm 1924 gọi là năm thứ nhứt. Đếm tới năm trăm năm sẽ có Đạo Địa Hoàng, rồi 500 năm sau nữa là 1.000 năm ra một Đạo nữa là Nhơn Hoàng.
Thiên hoàng 1924 1
Địa Hoàng 2424 500
Nhơn Hoàng 2924 1.000
…. Chú thích (1): Bề trên cho bài Khai Xuất Thiên Hoàng (hết trích).
Thủ bút của Ngài Chiêu và bài Khai Xuất Thiên Hoàng là hai văn kiện lịch sử có giá trị pháp lý cao nhất trong Pháp Môn Chiếu Minh (Chiếu Minh Đàn). Thủ bút đã xác lập căn cước Đạo của Cao Tiên dạy Ngài Chiêu: Thiên Hoàng, khởi từ năm 1924, tổng cộng 1.500 năm.
Ngài Chiêu không có tuyên bố nào hủy bỏ thủ bút và bài Khai Xuất Thiên Hoàng nên mọi diễn giải sai lệch với hai sử liệu trên đều không có giá trị
Đối chiếu: ĐĐTKPĐ bắt đầu từ ngày 16-12-1925 là ngày ba vị Cao Quỳnh Cư, Phạm Công Tắc, Cao Hoài Sang Vọng Thiên Cầu Đạo với Đức Cao Đài Thượng Đế và được nhận làm đệ tử. Đó là ba người đầu tiên giúp Thượng Đế lập ra ĐĐTKPĐ. Lễ Khai Đạo ngày 18-11-1926, có nhiệm kỳ 700.000 năm.
Qua đó cho thấy Thượng Đế dùng danh hiệu Cao Tiên (một vị Tiên Ông) để dạy Đạo Thiên Hoàng cho Ngài Chiêu. Thượng Đế dùng danh hiệu Cao Đài Thượng Đế để dạy ĐĐTKPĐ cho ba vị Vọng Thiên Cầu Đạo.
Cho nên Hội phát hành câu: Quan Phủ Ngô Văn Chiêu Là Người Đả Sáng Lập Đạo “Cao Đài” … là sai với thủ bút Ngài Chiêu, sai sự thật.
1.2/- Tại sao Ngài Chiêu trả lời việc lập nghĩa địa lại xác lập căn cước?
Thủ bút Ngài Chiêu có 2 phần gần như riêng biệt nhau, phần đầu trả lời việc lập nghĩa địa, phần sau xác lập căn cước Pháp Môn. Tại sao lại như vậy?
Bài viết căn cứ vào Kinh của Pháp Môn, và tình cảnh Đạo Cao Đài trước ngày viết thủ bút để lý giải.
Kinh Pháp Môn: lẫn lộn hai cái căn cước.
Tháng 01-1927 các vị Chiếu Minh phát hành Kinh Cảm Ứng. Trang 03-07 viết về Đạo Cao Đài và Pháp Môn lẫn lộn nhau:
Trang 03: Tam Kỳ Phổ Độ là Phổ Độ lần thứ ba…
Cái Tam Kỳ Phổ Độ này Ngài mới mở hồi tháng chạp năm Ất Sửu 1926 tại Sài Gòn, Ngài xưng danh là Huyền Khung Cao Thượng Đế Ngọc Hoàng Đại Thiên Tôn kim viết Cao Đài Tiên Ông Đại Bồ Tát Ma Ha Tát Giáo Đạo Nam Phương”
Trang 04, trích dẫn bài thơ: Chẳng quản đồng tông mới một nhà….
Câu niệm: Nam Mô Cao Đài Tiên Ông Đại Bồ Tát Ma Ha Tát…
Trang 05: Ai mà thờ Ngài thì ăn chay mỗi tháng 10 ngày, hoặc 6 ngày, ít lắm là 2 ngày…
Những đoạn trên chính là viết về Đạo Cao Đài.
Nhưng sau đó lại chỉ cách lập bàn thờ theo cách của Ngài Chiêu … và mở đầu Kinh Cúng Tứ Thời là bài kinh: Bài Thỉnh Đồng Tử và bài Nhụy Châu là đặc trưng của Pháp Môn.
Trang 26, 27: In tại nhà in XƯA NAY Nguyễn Háo Vĩnh, là nhà in của Đạo Hữu ta ở 62-64 Boulevard Bonard Saigon.
Ngài Nguyễn Háo Vĩnh tu theo Pháp Môn; nên cụm từ: … nhà in của Đạo Hữu ta ở 62-64 … xác định các vị Pháp Môn in Kinh Cảm Ứng. (2)
Nhận xét: Kinh Cảm Ứng lẫn lộn giữa Đạo Cao Đài và Pháp Môn, lẫn lộn hai cái căn cước (mà Đạo Cao Đài đang bị công kích). Ngài Chiêu, với trách nhiệm là người tiếp nhận mối Đạo từ Cao Tiên, đã xác lập căn cước Pháp Môn: Đạo của Cao Tiên, hiệu là Thiên Hoàng, bắt đầu từ năm 1924 …
Tình cảnh Đạo Cao Đài: bị công kích.
Sách LSQP NVC trang 26: … Lúc Nghĩa Địa lập thành rồi thì Tín Đồ ở Cần Thơ có cầu Thần Tiên mà xin đặt tên nghĩa địa. Đức Lý Thái Bạch đại tiên mới cho tên là “Cao Đài Nghĩa Địa”. Bởi lúc ấy thiên hạ còn đương công kích đạo Cao Đài lắm, nên các Tín Đồ Cần Thơ xin Đức Lý cho tên khác phòng khỏi thiên hạ kẻ đi qua, người đi lại xầm xì ngạo bán. … (hết trích)
Theo đó Đạo Cao Đài bị công kích đến nước chính quý vị Tín Đồ ở Cần Thơ đã chối bỏ danh hiệu Cao Đài.
Sách LSQP NVC trang 21 viết (việc năm 1926): … Cũng vì lòng bất chánh của ba ông Trung, Tắc, Cư nên mới xảy ra chuyện tà quái, nó làm cho thấy rõ thêm những việc hành động chẳng ngay thẳng của ba ông vậy …
Trang 22: … vì lòng bất chánh nên thần tiên chẳng chứng cho, mà hể thần tiên chẳng chứng cho thì tức nhiên ma quỷ nó thừa cơ nhập vào mà quấy phá vậy.
Lịch sử Đạo Cao Đài: đến thời điểm 27-5-1927:
Bài viết trích dẫn những sự kiện liên quan đến đề tài:
Ngày 26-4-1926: Ngài Chiêu cãi lịnh Đức Cao Đài không nhận trách nhiệm Giáo Tông.
29-9-1926, Tờ Khai Đạo với Chánh phủ Pháp không có tên Ngài Chiêu.
18-11-1926 Lễ Khai Đạo tại Gò Kén không có mặt Ngài Chiêu. Lễ Khai Đạo, có tà quái nhập đàn nên Đạo bị công kích. Hòa Thượng Như Nhãn đòi Chùa Gò Kén lại, đuổi đi. Hội Thánh phải di dời về Tòa Thánh hiện nay.
Cơ sở vật chất là cánh rừng rậm, chuồng bò và thú dữ. Đạo nghèo nàn, Hiệp Thiên Đài và Cửu Trùng Đài chưa phối hợp nhịp nhàng. Tân luật chưa được ban hành. Danh hiệu Đạo Cao Đài bị rẻ rúng, bị nhục mạ đủ điều …
Quyền đời áp chế đủ kiểu: Đức Cao Thượng Phẩm bị chính quyền Pháp đòi ra tỉnh thường xuyên để trả lời những cáo buộc về nhiều phương diện …
Những dữ kiện trên đã soi sáng lý do vì sao khi trả lời Ngài Lê Công Phượng về việc lập nghĩa địa Ngài Chiêu đã xác lập căn cước của Pháp Môn. Thủ bút có tác dụng trấn an các Tín Đồ: Pháp Môn và Đạo Cao Đài độc lập nhau.
1.3/ Châu Tri 49 (21-4-1932) của Hội Thánh Cao Đài.
Chánh Ngọc Phối-Sư Ngọc Trang Thanh phát hành Châu Tri 49: …. ông Ngô-văn-Chiêu, khi sanh tiền làm chủ mối Đạo Chiếu-Minh-Đàn tại tỉnh Cần-Thơ đã liễu đạo…
Châu Tri 49 viết đúng sự thật. Bởi vì:
Đầu năm Đinh Mão (tháng 2-1927), nhà Ông Bà Nguyễn Văn Huỳnh (Tư Huỳnh), là Chiếu Minh Đàn Cần Thơ.
Năm 1927, Tín Đồ ở Cần Thơ đã chối bỏ danh hiệu Cao Đài để có tên Chiếu Minh Nghĩa Địa.
Đó là hai việc có trước Châu Tri 49.
Sau đó (15-9-1932), Chiếu Minh Đàn, Cần Thơ phát hành quyển Luật Đạo. Trang 32: Chiếu Minh Đàn Cần Thơ là Đàn Chánh duy nhất, còn lại là Đàn Thứ. (3)
Hội Thánh Cao Đài khi đó có nhiều người cùng hành đạo với Ngài Chiêu trong ba tháng cộng tác, nên các vị là nhân chứng và phân biệt rất rõ hai cái căn cước khác nhau.
2/ Sách LSQP NVC viết sai sự thật.
Bài viết phân tích những cái sai điển hình, kiểm chứng được.
Bìa sách viết: Quan Phủ Ngô Văn Chiêu Là Người Đả Sáng Lập Đạo “Cao Đài” …
Sự thật & Ý nghĩa: Sáng lập là động từ chỉ hành động xây dựng nên, lập nên cái trước đó chưa có. Trong tôn giáo người sáng lập là người lập ra tôn giáo đó; không có người sáng lập thì không có tôn giáo đó.
Điều kiện ắt có và đủ để câu Quan Phủ Ngô Văn Chiêu Là Người Đả Sáng Lập Đạo “Cao Đài” đúng là: Có chứng cứ pháp lý cao hơn, mạnh hơn để bác bỏ thủ bút của Ngài Chiêu và bài Khai Xuất Thiên Hoàng. Đồng thời chứng minh rằng Ngài Chiêu là người tạo lập ra ĐĐTKPĐ.
Nhưng nội dung sách đã không có một dòng nào bác bỏ thủ bút của Ngài Chiêu và bài Khai Xuất Thiên Hoàng. Điều kiện ắt có đã không xảy ra.
Sách cũng không chứng minh được Ngài Chiêu là người lập ra ĐĐTKPĐ.
Sách không đáp ứng Điều kiện ắt có và đủ. Ngược lại sách đã xác định Đức Thượng Đế lập ra Đạo Cao Đài.
3/ Sách LSQP NVC đá phản lưới nhà.
Trang 15 viết: Đến đêm Lễ Sanh Nhật (Noel 24-12-1925) thì Thất Nương giáng cơ phải chỉnh đàn cho nghiêm mà tiếp giá. Nghe vậy ba ông Cư, Tắc, Sang nửa mừng nửa sợ lật đật sắm hương đăng trà quả chỉnh đàn cho có nghi tiết. Hai ông Cư Tắc ngồi lại phò loan thì cơ viết như vầy:
Ngọc Hoàng Thượng Đế viết Cao Đài giáo đạo Nam Phương
Bấy lâu nay Thầy vẫn tá danh A Ă Â là cốt để dìu dắt các con vào đường đạo đức hầu chẳng bao lâu đây các con phải ra giúp Thầy mà khai đạo. Các con có thấy Thầy khiêm nhượng là dường nào chưa các con nên bắt chước Thầy trong mãy-mún thì mới xứng đáng là người đạo đức.
Phân tích đoạn … chẳng bao lâu đây các con phải ra giúp Thầy mà khai đạo… đã xác định: Chủ thể lập Đạo Cao Đài là Thượng Đế, những người khác chỉ là người giúp Thầy, không phải là người sáng lập. Ngày 25-12-1925 Ngài Chiêu chưa cộng tác nên không có phần trong đàn cơ nầy. Bài Thánh ngôn đã xác định Ngài Chiêu không phải là người đầu tiên được Đức Cao Đài dạy lo giúp mở ĐĐTKPĐ.
Trong khi Tựa sách viết: … Quan Phủ Ngô Văn Chiêu Là Người Đả Sáng Lập Đạo “Cao Đài” … theo đó chủ thể lập Đạo “Cao Đài” là quan phủ Ngô Văn Chiêu.
Đây là mâu thuẫn về chủ thể lập Đạo nên không thể cả hai cùng đúng. Câu trên là của Thượng Đế dạy nên là pháp lý căn bản; tựa sách là do Hội phát hành nên không đáng tin. Đó là đá phản lưới nhà.
Tiếp tục đá phản lưới nhà.
Sách LSQP NVC nhận định (trang 15): Cách một ít lâu thì Đức Cao Đài giáng cơ dạy mấy ông Trung, Tắc, Cư, Sanh, Hậu, Đức phải hiệp với quan phủ Ngô Văn Chiêu mà lo mở đạo, Đức Cao Đài lại dạy rằng mọi việc cũng do nơi Chiêu là anh cả.
Đây là phần tóm lược của quý vị.
Theo đó Đức Thượng Đế giáng cơ ra lịnh, nên là Đấng sáng lập Đạo Cao Đài. Các vị được nêu tên, kể cả ông Ngô Văn Chiêu, là người thi hành mạng lịnh của Thượng Đế, nên không phải là người sáng lập. Thượng Đế giao trách nhiệm Ngài Chiêu làm Anh Cả, chứng tỏ Thượng Đế lập Đạo.
Trong khi Tựa sách viết: … Quan Phủ Ngô Văn Chiêu Là Người Đả Sáng Lập Đạo “Cao Đài” … là mâu thuẫn với nội dung do chính quý vị tóm lược. Đây là bàn phản lưới nhà thứ hai.
Sách LSQP NVC viết ít lâu sau để né tránh sự thật; vì từ ngày Noel 1925, cho đến khi Ngài Chiêu cộng tác là 36 ngày (28-01-1926).
4/ Sách LSQP NVC cho biết Ngài Chiêu bị trục xuất.
Trang 20, (8-5-1926): Chư môn đệ từ đây đừng nhìn nhận Ngô là Đạo Hữu nữa…
Trang 21: ….… Chiêu Sang quyết tình lập tả đạo, nên Thầy phải nhứt định trục xuất chúng nó ra khỏi, …
Nghĩa là Ngài Chiêu bị Đức Cao Đài Thượng Đế trục xuất khỏi ĐĐTKPĐ. Điều nầy phù hợp với thư nhà báo Nam Đình, Nguyễn Thế Phương. (4)
… Đêm ấy tất cả là 19 người, Tôi lấy làm vinh hạnh được dự đàn cơ ấy.
Sau khi Thầy xuống cơ trục xuất Ông Phủ Chiêu rồi Thầy nhập vào người Ông Cao Thượng Phẩm, Tôi còn nhớ rõ ràng như mới đêm rồi, mặc dầu đã 30 năm qua…
… Trước khi Thầy thâu nhận lời tuyên thệ của 19 người, có bao nhiêu Đấng Thiêng Liêng xin cho Ông Phủ Chiêu, Thầy không cho…
Nhà báo Nam Đình là một nhân chứng khi Ngài Chiêu bị trục xuất.
Đây là sự kiện sách LSQP NVC bản năm 1996 đã cắt xén không còn dấu tích. Cơ Quan Phổ Thông Giáo Lý 171B Cống Quỳnh SG, viết Lịch Sử Đạo Cao Đài Quyển 1 bản (2005), bản 2015 cũng không ghi lại. (4)
5/- Kết luận:
Sách LSQP NVC trang 15 đã xác định: Thượng Đế lập ra Đạo Cao Đài. Điều nầy đúng với pháp lý, lịch sử Đạo Cao Đài. Trang 15 cũng cung cấp bằng chứng: Ngài Chiêu không phải là người sáng lập Đạo Cao Đài.
Hội Cao Đài Thượng Đế, Cần Thơ phát hành sách: Lịch Sữ của Quan Phủ Ngô Văn Chiêu Là Người Đả Sáng Lập Đạo “Cao Đài” … là sai với thủ bút Ngài Chiêu, sai với bài Khai Xuất Thiên Hoàng, sai với pháp lý và lịch sử ĐĐTKPĐ. Tựa sách không đáp ứng Điều kiện ắt có và đủ để tin cậy. Đó là cách làm việc không khoa học, cẩu thả và tùy tiện./.
(Còn tiếp).
________________
Chú thích:
(2) https://khoinhonsanh2014.blogspot.com/2025/10/6090-kinh-phap-mon-nam-1927.html
(3) https://khoinhonsanh2014.blogspot.com/2025/04/5786-luat-ao-chieu-minh-cao-ai-ai-ao.html#more
