Những gói quà tình nghĩa cho trẻ em tị nạn
Ts. Nguyễn Đình Thắng
Ngày 23 tháng 12, 2016
Khoảng 300 trẻ em Việt ở Thái Lan vừa có được niềm vui của tuổi
thơ ngây trong mấy ngày cuối năm và tạm quên nỗi nhọc nhằn của đời sống tị nạn.
Theo thông lệ, mỗi cuối năm các thành viên và thiện nguyện viên
của văn phòng BPSOS ở Thái Lan chia nhau đem quà đến cho trẻ em tị nạn sống ở
những vùng ngoại ô nghèo khó quanh thủ đô Bangkok. Năm nay cũng vậy, các em đã
được phát bánh kẹo và đồ chơi mà các anh chị thiện nguyện đã cần cù bọc lại với
giấy gói mầu sắc rực rỡ. Họ gói ghém trong đó
cả tấm lòng thương cảm cho những thân phận nhỏ bé, ngây thơ mà đã phải sống
cảnh lưu lạc xa quê, xa xứ.
Đối với nhiều thiện nguyện viên đến từ thế giới tự do, thăm
viếng các gia đình tị nạn là một kinh nghiệm “mở mắt”. Họ sửng sốt trước
cảnh cơ cực và gian nan của đời sống tị nạn, cơ cực và gian nan hơn nhiều so
với kinh nghiệm của các thuyền nhân trước kia. Không còn nữa các trại tị nạn dưới sự bảo vệ của Cao Ủy Tị Nạn
Liên Hiệp Quốc. Không còn nữa sự quan tâm và chú ý của quốc tế -- và phần lớn
người Việt ở hải ngoại cũng chẳng ngờ rằng giờ này vẫn còn người Việt phải bỏ
nước đi tị nạn.
Trong lần phát quà năm nay, các thành viên của BPSOS cùng với
thiện nguyện viên đến từ Úc và Mỹ đã chia thành 3 toán chia nhau đi thăm các
cộng đồng người Việt tị nạn. Phần lớn số 1000 người tị nạn này sống chen chúc
trong các xóm nghèo, nằm ngoài thủ đô Bangkok; mỗi xóm có vài chục gia đình
người tị nạn tụ lại để tới lui hỗ trợ nhau. Các nhóm ấy ở cách nhau và cách văn
phòng BPSOS từ 1 đến 2 tiếng và phải vận chuyển bằng nhiều phương tiện: xe buýt,
xe điện và xe taxi.
Các trẻ em tị nạn nhận quà của
các cô chú bác ở Oklahoma City, ngày 19/12/2106 (ảnh BPSOS)
Toán thứ nhất gồm có cô Janny Dương, ở Perth, Úc Châu, cùng với
cô Lei, nhân viên người Thái của BPSOS, đến thăm các trẻ em thuộc các gia đình
Phật tử Khmer Krom. Hôm trước, họ đã cặm cụi gói mấy chục gói quà trong giấy
bọc màu mè và hấp dẫn. Cô Janny là sinh viên đại học và đang dành mấy tuần nghỉ
cuối năm để tình nguyện giúp thông dịch tại văn phòng của BPSOS.
Janny và Lei đang gói quà cho
các trẻ em tị nạn, ngày 22/12/2016 (ảnh BPSOS)
Toán thứ hai gồm 2 cô luật sư, một Thái và một Anh Quốc, thuộc
văn phòng pháp lý của BPSOS; họ đem quà đến các khu sinh sống của người Tây
Nguyên theo đạo Tin Lành. Khoảng 300 người Tây Nguyên sống tụ thành các nhóm
quanh các nhà thờ Tin Lành của người Thái. Các hội thánh này đã dang tay cưu mang cho người Việt, nhưng
chính họ cũng thiếu thốn phương tiện nên sự giúp đỡ mang tính cách tinh thần
nhiều hơn vật thể. Mới đây, một nhóm cựu
chiến binh và cựu cố vấn Mỹ ngày xưa phục vụ trên vùng Tây Nguyên cũng mở
chương trình giúp đỡ cho một số gia đình tị nạn này.
Toán thứ 3 là gia đình của Cô Nga, một chuyên gia trẻ ở San
Jose, gồm 2 vợ chồng và 2 người con nhỏ. Họ quyết định chia sẻ cảnh nghèo khó
với các gia đình tị nạn ở Thái Lan trong mùa Giáng Sinh năm nay. Trước khi lên
đường, cô Nga tâm sự với bạn bè cùng hãng: “Ngày 3 tháng 10 năm 1988, gia đình
8 người của tôi rời bỏ Việt Nam để tìm tự do. Đất nước Thái Lan xinh đẹp đã
dang rộng đôi tay để đón nhận chúng tôi... Ngày chúng tôi rời khỏi Thái Lan,
tôi tự nhủ sẽ có một ngày tôi quay lại nơi chốn này với các con để giúp đỡ
những người tị nạn chậm bước đến sau.”
Cô Nga cùng chồng và 2 con đang
trao quà cho các trẻ em tị nạn, ngày 23/12/2016 (ảnh BPSOS)
Và cô đã giữ lời. Cùng với chồng và 2 người con, Cô Nga đã đến
với các đồng bào tị nạn thay vì đi nghỉ Lễ Giáng Sinh ở những chốn phồn hoa. Họ
khệ nệ đem theo trong hành lý nào là đồ chơi, nào là bánh kẹo từ Hoa Kỳ, và 3
cái laptop đã qua sử dụng nhưng còn tốt để cấp cho người tị nạn. Anh Việt, một
thành viên của BPSOS ở Bangkok, hướng dẫn họ đến thăm 2 nhóm người Hmong theo
đạo Tin Lành. Hiện có trên 300 đồng bào Hmong tị nạn; họ đã đến Thái Lan theo nhiều
đợt, sau mỗi cuộc đàn áp ở Việt Nam. Nhóm mới nhất gồm 3 gia đình vừa đến Thái
Lan tuần trước.
Nghe thì đơn giản, nhưng các chuyến thăm viếng ấy đã phải được
nghiên cứu và sắp xếp để giảm thiểu mối nguy hiểm cho các gia đình tị nạn.
Trong con mắt của chính quyền Thái Lan, tất cả những người đến Thái Lan lánh
nạn đều bị xem là cư trú bất hợp pháp dù có sự bảo vệ của Cao Ủy Tị Nạn Liên
Hiệp Quốc; họ có thể bị cảnh sát Thái Lan bắt giam bất cứ lúc nào và những ai
đã vào nhà giam thì khó mà thoát ra.
Trong khi những đồng bào Khmer Krom Phật Giáo, Tây Nguyên Tin
Lành, và Hmong Tin Lành sống tụ lại thành những cộng đồng nho nhỏ để đùm bọc
nhau, người “Kinh” có khuynh hướng sống riêng rẽ. Điều này dễ hiểu vì họ không
đến từ các cộng đồng bị đàn áp vì lý do tôn giáo hay sắc tộc, mà bị đàn áp do
các hoạt động nhân quyền. Trong số họ có người đấu tranh cho “dân oan”, có
người là blogger độc lập, có người thuộc tổ chức xã hội dân sự... ở Việt Nam.
Nhóm người Kinh duy nhất đến Thái Lan lánh nạn như một cộng đồng là số 108 giáo
dân thuộc Giáo Xứ Cồn Dầu, Đà Nẵng. Nay thì phần lớn đã đi định cư, chỉ còn lại
đúng 2 gia đình vẫn chưa được xét là tị nạn và đang sống lây lất ở Thái Lan.
Một trẻ em tị nạn mê mẩn với
chiếc bánh hình còn hươu, ngày 23/12/2016 (ảnh BPSOS)
Nhiều mùa Giáng Sinh trước đây tôi cũng đã đi phát quà cho các
trẻ em tị nạn, nên hiểu rõ niềm vui, dù rất phù du, của các em và cha mẹ các
em. Trên những khuôn mặt
thơ ngây và hồn nhiên đã ánh lên hào quang của hạnh phúc. Nguồn hạnh phúc của
các em đơn giản lắm, tấm bánh, viên kẹo, que kem, và món đồ chơi nho nhỏ --
những thứ mà chúng ta ở ngoài này không đếm xỉa đến nữa. Nhìn các em vui mà
lòng tôi u uẩn vì biết rằng niềm vui của các em chỉ là ánh sao băng trong đêm
dài tăm tối; vây bủa các em vẫn là thực tại hẩm hiu của cuộc đời tị nạn. Những
lúc ấy, tôi muốn khóc.
Từ năm 2008, khi số người Việt đến Thái Lan tị nạn bắt đầu tăng
lên, hàng năm 4 lần BPSOS gửi phái đoàn đến Thái Lan để lập hồ sơ can thiệp cho
quyền tị nạn của họ. Lúc ấy, cựu Đại Sứ Grover Joseph Rees và tôi luân phiên
nhau hướng dẫn các phái đoàn này, mỗi người thực hiện 2 chuyến một năm. Năm
2010, thì số đồng bào tị nạn đã vượt hẳn lên, ước lượng ở mức 300 người; BPSOS
quyết định mở văn phòng pháp lý thường trực.
Đến nay, văn phòng này đã giúp cho trên 800 đồng bào về pháp lý.
Khoảng 500 người đã được xét là tị nạn và đã đi định cư. Thế nhưng, con số thay
vì giảm xuống thì lại tăng lên: hiện có khoảng 1000 người Việt đang tị nạn ở
Thái Lan. Văn phòng ở Thái Lan của chúng tôi hiện có 4 luật sư -- 1 Thái, 1
Anh, và 2 Mỹ, và 2 thông dịch viên cho bộ phận pháp lý. Chúng tôi có một người
chuyên về giúp đỡ đời sống và sinh kế: anh ấy là người Brazil với bằng cao học
và rất siêng năng đi thăm các gia đình tị nạn. Hoạt động song hành là
toán 4 người Việt chuyên về huấn luyện và đào tạo cho những người tị nạn và yểm
trợ cho những cộng đồng của họ đang bị đàn áp ở Việt Nam. Một người Thái, cô
Lei, chuyên lo về giấy tờ hành chánh và sổ sách cho tất cả. Ngoài ra hàng năm
văn phòng BPSOS nhận khoảng 10 đến 20 em thực tập sinh đến từ Hoa Kỳ.
Con trai của cô Nga, sinh ra và
lớn lên ở Mỹ, tặng quà cho một trẻ em tị nạn ngang tuổi, ngày 23/12/2016 (ảnh
BPSOS)
BPSOS là tổ chức duy nhất bảo vệ cho những đồng bào tị nạn ở
Thái Lan. Trong những năm qua, chúng tôi đã được sự yểm trợ của những người như
LM Phạm Hữu Tâm và HT Thích Huyền Việt ở Houston, MS Y Hin Nie ở Greensboro
(North Carolina), anh Dương Phục và chị Vũ Thanh Thủy ở Houston, anh chị Phạm
Hữu Quang ở Oklahoma City, anh chị Dan Trần ở Dallas-Fort Worth, chị Ngô Thị
Hiền ở Maryland... Có những người Việt đã lên đường làm việc tình nguyện ở văn
phòng BPSOS. Đặc biệt trong số những người tình nguyện là cô Tuyết Mai ở
Houston, dù đã lớn tuổi nhưng vẫn nai lưng 6 tháng trời ở Thái Lan. Chính nhờ
cô Tuyết Mai mà nhiều trẻ em tị nạn ngày nay được đến trường.
Và có rất nhiều người tuy không đích thân đến thăm đồng bào tị
nạn nhưng đã đóng góp tài chính hay tổ chức gây quỹ để giúp tài trợ cho các
hoạt động của BPSOS ở Thái Lan. Họ đã tổ chức các buổi gây quỹ trong cộng đồng
người Việt ở Houston, Dallas-Fort Worth, Orange County, San Jose, Atlanta,
Milwaukee, Seattle, Oklahoma City, Bắc Virginia... Trong mấy năm nay, nhóm thân
hữu của BPSOS ở Oklahoma City năm nào cũng gom tiền gửi về cho văn phòng BPSOS
để mua quà Tết cho các em. Và cô Nga không chỉ cùng gia đình thăm viếng đồng
bào tị nạn, mà còn tự xuất tiền và kêu gọi bạn bè trong hãng và thân hữu gây
quỹ 10 nghìn Mỹ kim để BPSOS giúp tạo sinh kế bền vững cho các gia đình có trẻ
em.
Tôi ao ước ngày sẽ càng có thêm những người Việt ở hải ngoại
quan tâm đến đồng bào tị nạn ở Thái Lan, vì máu chảy ruột mềm.
*****
Các thành quả của văn phòng hoạt động ở Thái Lan trong 9 tháng
đầu năm 2016:
- Lập hồ
sơ xin tị nạn cho 50 gia đình vừa đến Thái Lan
- Theo dõi
hồ sơ của 77 gia đình đang xin tị nạn
- Phân bổ
12,500 Mỹ Kim trợ cấp khẩn cấp cho những nhà đấu tranh phải đi lánh nạn
- Phân bổ
6,000 Mỹ kim tài trợ từ quỹ y tế khẩn cấp cho 75 gia đình (156 người lớn, 125
trẻ em)
- Tài trợ
1,800 Mỹ kim cho ca mổ của 3 trẻ em tị nạn
- Phân
phát 1000 Mỹ kim tiền lì xì Tết cho 170 trẻ em tị nạn
- Giúp
2,260 Mỹ kim cho các gia đình có trẻ em cần đến trường
- Tài trợ
125 Mỹ kim cho lớp dạy trẻ em của đồng bào Phật Giáo Khmer Krom
- Tài trợ
1,500 Mỹ kim để lãnh 1 phụ nữ có con nhỏ ra khỏi trại giam của Cục Di Dân Thái
Lan
- Huấn
luyện về an toàn bản thân, quyền tị nạn và nhân quyền cho 56 đồng bào
- Trợ cấp
$3,600 tiền học bổng cho 2 đồng bào Tây Nguyên để phục vụ các nhóm Tây Nguyên ở
Việt Nam
BPSOS tiếp tục kêu gọi sự yểm trợ cho chương trình bảo vệ đồng
bào tị nạn ở Thái Lan.
Phiếu Yểm Trợ
Họ Tên:
_________________________________
Địa Chỉ:
_________________________________
email: ___________________________
____________________________________________________________
Số tiền đóng góp: $________
Nếu ở Hoa Kỳ, mọi đóng góp có thể khai trừ
thuế Liên Bang.
Chi phiếu xin đề:
BPSOS và gởi về:
BPSOS/ACF
PO Box 8065
Falls Church, VA 22041, USA
BPSOS/ACF
PO Box 8065
Falls Church, VA 22041, USA
